-Pratik HIV bilgisi videoları projesi; HIV'in doğrusu- Güncel ve doğruluğu bilimsel olarak ispatlanmış #hivbilgisi ni, toplumun tüm kesimlerine ve kolay anlaşılır bir dille aktarırken, kullanabileceğimiz tüm teknolojik araç ve metotları da kullanıyoruz. Bu sayede, talep edilen #hivbilgisi nin ne olduğunu ve bu eksik bilginin hangi yöntem ve dille sunulduğunda daha da kolay anlaşılacağını anlamaya dönük analizler yapıyor, o verilere uygun olarak projeler geliştiriyoruz. İşte o projelerden biri daha: Pratik HIV bilgisi videoları projesi; #hivindogrusu Bu proje ile, hizmete aldığımız günden bu yana kapsamlı ve uzman bir hizmet sunan online HIV danışmanlığı servisimize ulaşan on binlerle ifade edilecek miktarda soruyu konu ve başlık düzeyinde inceleyerek, yüzdesel olarak öne çıkan konulara kısa, net ve takibi kolay yanıtlar vermeyi hedefledik ve onları videolaştırdık. Günün standart teknolojisi ve yaygın sosyal ağ mecraları kullanılarak, herkesin kolayca erişebileceği bu kısa videolar, HIV şüphesi içindeki negatif bireylerin herhangi bir ifşa, mahremiyet vb. endişeler taşımalarını ve cevap beklenen sürede negatif düşüncelere kapılmalarını da engelleyecekler. Hiçbir parasal destek olmaksızın sadece gönüllülerimizin katkılarıyla uyguladığımız HIV'in doğrusu projesinin, Ne zaman HIV testi yaptırmalı? HIV tedavi edilebilir mi? HIV'in bulaş yolları nelerdir? B=B nedir? Başlıklı ilk 4 videosunu hemen izleyebilir, yeni videolardan haberdar olmak için YouTube kanalımıza abone olun. HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın Gönüllülerimizin emekleriyle, hiçbir kurumdan maddi destek almadan gerçekleştirdiğimiz bu projedeki katkılarından dolayı, ses kayıt ve mastering için Cansun Küçüktürk'e, grafik tasarım için Oğulcan'a teşekkür ederiz. www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu

Viral sıçrama (blips) nedir Yayına hazırlayan: Kırmızı Kurdele İstanbul Gönüllüsü Serkan -HIV ilaçları ve ilaç son kullanma tarihleri- İlaçların neden son kullanma tarihleri var? Tıpkı gıdalar ya da tüm diğer ilaçlar gibi HIV tedavisi ilaçlarının da (ART) bir son kullanma tarihi vardır, çünkü böylece onları ne zamana kadar tam güvenle kullanabileceğinizden emin olursunuz. Son kullanma tarihi geçmiş ilaçlar güvenli ve/veya etkili olmayabilirler. Etkili olabileceğini iddia edenler olsa da aynı derece de güvenli olup olmayacakları bir soru işaretidir. Son kullanma tarihi geçmiş ilaçlar ciddi zehirlenmelere ve organ hasarlarına varana kadar sorunlara sebep olabilecekleri için son kullanma tarihi geçmiş HIV tedavisi ilaçlarını (ve diğer tüm ilaçları) kullanmamalısınız. Bu yüzden, son kullanma tarihi geçmiş ilaçları asla kullanmamalısınız . Eğer elinizde aynı ilaçtan bir kaç kutu varsa son kullanma tarihlerini kontrol ederek, önce son kullanma tarihi daha yakın olana başlayıp bitirmelisiniz ve bunu yaparken, ilacı kutusunda veya prospektüsünde açıklandığı gibi düzgün bir şekilde sakladığınızdan da emin olmalısınız. İlacınızın son kullanma tarihini geçmemiş olsa bile ilk aldığınızdan farklı görünüyorsa, tadı, rengi vb. değişikse veya kokuyorsa, kullanmayın ve tavsiye almak zaman kaybetmeden mutlaka eczacınıza danışın. Son kullanma tarihi ilacın neresinde yazar? Son kullanma tarihini ilaç ambalajında veya etiketinde bulabilirsiniz. Son kullanma tarihi şu şekillerde yazıyor olabilir: *S.K.T. *Son kullanma tarihi *Kullanma tarihi Son kullanma tarihleri ilaçların üstüne şu kurumlar tarafından yazılır/yazılabilir; *İlacın üreticisi *Eczacı 'Son kullanma tarihi' tam olarak ne anlama geliyor? Son kullanma tarihi genellikle ilacı yazılan ayın sonundan sonra almamanız gerektiği anlamına gelir. Örneğin, son kullanma tarihi Temmuz 2023 ise ilacı 31 Temmuz 2023'den sonra almamalısınız. İlacınızın 'son kullanma tarihi' yerine 'xx tarihi kadar kullan' veya 'tarihinden önce tüketilmelidir' ibaresi varsa, bu genellikle ilacı bir önceki ayın sonundan sonra almamanız gerektiği anlamına gelir. Ya da 'Temmuz 2020 tarihine kadar kullan' yazıyor ise ilacı 30 Haziran 2023'den sonra almamalısınız. Doktor veya eczacınız ilacınızın kullanımı hakkında başka talimatlar verdiyse, bunları da titizlikle uygulamalısınız. Bir diğer örnek; eczacınız bir ilacı şu şekilde etiketleyebilir/not yazabilir: "Açıldıktan 7 gün sonra atın". Bu genellikle HIV tedavisi ilaçları için geçerli bir durum değildir ancak dönemsel olarak kullandığınız başka ilaçlar varsa, belirtilen bu kullanım süresinden sonra kalan ilaçları, üreticinin belirttiği son kullanma tarihi kapsamında olsa bile imha etmesi için eczacınıza götürmelisiniz. Elinizde kalan ilaçları gelişigüzel bir biçimde, herhangi bir yere atmamalısınız. Son kullanma tarihi geçmiş ilaçları imha etmenin en ideal yolu, onları güvenli bir şekilde imha etmesi için eczacınıza vermektir. Kısa sona erme/son kullanım tarihleri Bazı ilaçların kısa bir kullanım ömrü vardır. Örneğin: Hazırlanan antibiyotik karışımları, preparatlar. Eczacınız toz halinde bulunan antibiyotiğe su eklediğinde, ürünün kimyasını değiştirir ve bilgisi, yetkisi kapsamında ürüne özelliklerine bağlı olarak 1 veya 2 haftalık bir son kullanma tarihi olduğunu söyler. Bu günümüzde pek rastlanan bir durum değildir ancak yine de öğrenmekte fayda var. Kullanım ömrü kısa olan ilaçlara örnek olarak göz damlaları gösterilebilir. Göz damlalarının genellikle ürün açıldıktan sonra 4 haftalık bir son kullanma tarihi vardır. Çünkü gözler, özellikle göz damlalarına girebilecek bakterilere karşı hassastır. Süresi dolmuş, son kullanma tarihleri geçmiş ilaçları nasıl imha etmeliyim? Son kullanma tarihleri geçen ilaçlarınız varsa, bunları sizin için güvenli bir şekilde atması için eczacınıza götürün. Kullanılmayan veya süresi dolmuş ilaçları asla çöp kutusuna ya da tuvalete atmamalısınız. Bunlar gerçek anlamda imha sayılmazlar ve farklı sıkıntılara sebep olabilirler. ​ Son kullanma tarihleri geçen ilaçlarınızı imha için en güvenli yol onları atması için eczacınıza götürmektir. ​ ​ #hivhakkindahersey #hivcokdegisti #hivindogrusu HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın

-Sen durdurursun (Stops with U) I Türkiye I Kırmızı Kurdele İstanbul- Türkiye'nin 40 yıla yaklaşan HIV ile mücadele tarihinde bir ilk. ​ Çalışmalarına başladığı günden bu yana, yani 4 yıl gibi kısa bir sürede pek çok ilki hayata geçirmiş ve uluslararası başarıya ulaşmış #kirmizikurdeleistanbul'dan, küresel aktivizmde ülke görünürlüğü için büyük bir adım. Türkiye'den bir STK ve Türkiye'li bir aktivist, alanda yaptıkları fark yaratan çalışmalarla, ilk kez küresel bir farkındalık kampanyasının ana yüzlerinden biri oldu! Kırmızı Kurdele İstanbul'un kampanya yüzlerinden biri olarak, kendi çalışma alanında İstanbul'u ilk kez Dünya Başkentleri arasına sokma gururunu yaşadığı küresel 'Stops With U' (Sen durdursun) kampanyası videolarının İstanbul bölümünü gururla paylaşıyoruz. Türkçe kampanya posteri için buraya tıklayın. *Kırmızı Kurdele İstanbul ve gönüllümüz bu çalışma için hiçbir ücret almamıştır. Bu bilgi yapım sponsoru firmanın yerel ve genel merkez ofislerine ulaşarak doğrulanabilir. www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #bilonemsekorun -Stops with U I Turkey I Red Ribbon Istanbul (English subtitle)- A first in the history of Turkey's nearly 40 years of fight with HIV. One big step for #redribbonistanbul considering the country’s visibility in the global HIV activism community. Unique success for a 4-year-old civil society organization that has already actualized many firsts in this short time since the very beginning. A civil society organization and an activist from Turkey have become the face of a worldwide awareness campaign after their difference-making achievements. Here we proudly share the Istanbul part of the video of the global campaign “Stops With U” (Sen durdursun) which Red Ribbon Istanbul became one of the campaign faces with the pride of listing Istanbul as one of the capital cities in the HIV world. Click here for campaign poster in Turkish *Red Ribbon Istanbul and the campaign face person in the video acted voluntarily and get no payment for the video. This information can be approved by the local and head offices of the sponsoring company. www.kirmizikurdele.org #hearpreventprotect #allabouthiv Belirlenemeyen = Bulaştırmayan hakkında her şey için tıklayın

-HIV ve uyku kalitesi- -Uykunun HIV pozitif bireyler için önemi hakkında bilgiler- Önemli noktalar *Uyku fiziksel ve ruhsal sağlık için çok önemlidir. *Anksiyete, depresyon, madde- alkol kullanımı ve hastalıklar uyku sorunlarına yola açabilir. *Daha iyi uyuyabilmeniz için basit yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilir. Bazı HIV ile yaşayanların uyku sorunları yaşadıklarını bildirmektedir. Bunun nedeni ise stres, huzurlu hissetmemek, endişeler, anksiyete, depresyon, diğer hastalıklar, bazen de -özellikle de ilk günlerde- HIV ilaç tedavisinin yan etkileri olabilir. Kimyasal, sigara ve alkol kullanımı da sebep arasında sayılabilir. ​ Yeterli düzeyde uyumamak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Daha iyi uyuyabilmek için yapabileceğiniz bir kaç pratik şey vardır. Bazı durumlarda uyku ilaçları da yardımcı olabilir. -Uykuya neden ihtiyaç duyarız?- ​ Uyku hem fiziksel hem de ruhsal sağlık için çok önemlidir çünkü bedenin ve zihnin dinlenmesine ve iyileşmesine izin verir. Uzun süreli uyku eksikliği depresyon gibi duygusal sorunlara yol açar. Zayıf veya eksik uyku sizi kalp hastalıkları, obezite ve tip-2 diyabet gibi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya bırakabilir. Uzun süreli uyku sorunlarının bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasını olumsuz etkilediği ve kişinin hastalanma ihtimalini arttırdığı düşünülmektedir. -Uykunun Yapısı - ​ Uyku, REM uykusu ve NREM uykusu arasında sürekli değişen bir döngüyü takip eder. Vücut, gece boyunca REM uykusu ve NREM uykusu evreleri arasında gidip gelir. İyi bir gece uykusu için bu döngünün beş veya altı kez gerçekleşmesi gerekir. ​ ​ -Ne kadar uykuya ihtiyaç duyarız?- ​ İnsanların uyku ihtiyacı farklılık gösterir. Ancak birçok yetişkinin her gece altı ile dokuz saat arasında uykuya ihtiyacı vardır. Eğer çok çalışıyorsanız veya egzersiz yapıyorsanız, hastaysanız, bir hastalıktan çıkıp iyileşme dönemindeyseniz uyku ihtiyacınızın arttığını hissedebilirsiniz. Uyku hapları kişinin uykuya dalmasına yardımcı olabilir ancak kişiyi uykuda tutmaz. Bu da, kişinin ertesi gün uykulu hissetmesine neden olabilir. Yeterli miktarda uyku almak önemlidir ancak gereğinden fazla uyumamak da gerekir. Fazla uyumak motivasyonu azaltır ve daha yorgun hissetmenize neden olur. ​ ​ -Uykusuzluk (Insomnia)- ​ Uyuyamama durumuna insomnia (uykusuzluk) denir ve bunun birçok biçimi bulunmaktadır. Bazı insanlar uykuya dalmakta zorlanırken bazıları da bir kaç saat uyuduktan sonra uyanır ve geri uyuyamazlar. Bazılarıysa sabah çok erken saatlerde uyanır ve bazı kişiler de uyuduktan sonra da kendilerini dinlenmiş hissetmezler. ​ ​ -Uykusuzluğun sebepleri- ​ Birçok insan için endişe ve stres uykusuzluğun temel sebebidir. Bir sorun çözüldükten sonra uyku düzeni iyileşir. Ancak, anksiyete ve depresyon gibi daha ciddi sorunlar daha uzun süreli uyku problemlerine neden olabilir. Gece terlemesi ve ağrı gibi hastalık belirtileri de uyku düzenine olumsuz müdahale edebilir. Bu tür sorunları bir doktorla görüşmek en iyi seçenektir. ​ Her ne kadar, bazı insanlar alkollü bir içkinin uykuya dalmak için kendilerine yardımcı olduğunu düşünseler de, tıpkı uyku saatine yakın bir zamanda kahve, çay gibi kafeinli içecekler içmek gibi, ağır düzeyde içki içmek de uykusuzluğa neden olabilir. Madde kullanımı, özellikle de amfetamin (speed), metamfetamin (kristal meth), MDMA (ekstazi) ve kokain gibi uyarıcı madde kullanımı çok ciddi uyku sorunları yaratacaktır. ​ HIV ve HIV ile ilişkili hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar da -özellikle ilk günlerde- uykusuzluk (insomnia) veya diğer uyku sorunlarına neden olabilir. Özellikle, HIV ilaçlarında kullanılan Efavirenz (Sustiva ve Atripla) isimli molekülün yaygın yan etkilerinden biri garip rüyalar ve uykusuzluktur. Birçok durumda, bu tür yan etkiler tedaviye başladıktan sonraki birkaç hafta içinde azalacak ve zamanla tamamen kaybolacaktır. ​ Yatağınız veya yastıklarınız rahatsız olması, yattığınız odanın çok dolu, sıcak veya soğuk olması gibi pratik etkenler de uykunuzu bölebilir. İdeal olan, uyuduğunuz odanın serin (18-24 derece arası) ve iyi havalandırılmış olmasıdır. Ayrıca, ışık sizi uyanık tutabileceği için, odanın mümkün olduğunca karanlık olması gerekir. Eğer gürültü uyumanızı zorlaştırıyorsa, kulak tıkaçları işe yarayabilir. ​ -Uyku sorunlarıyla baş etmek- ​ Birçok durumda, iyi uykuyu geri kazanmak için birkaç yaşam tarzı değişikliği yeterli olur. Bu değişiklikler, gün içinde kestirmemek, yatağa gitmeden önce çay, kahve ve diğer uyarıcılardan tüketmemek gibi önlemler olabilir. ​ Eğer mümkünse, uyku saatlerini düzenli hale getirmek bedeninizin bir rutin içine girmesini sağlayabilir. Uyumak için kendinizi hazır hissetmeden yatağa gitmemek de işe yarayabilir. Eğer yattıktan sonraki otuz dakika içinde uykuya dalamazsanız, yatakta aşağı yukarı dönüp durup yılmış hissetmek yerine kalkın. Çünkü yatakta dönüp durmak sorunu daha kötü hale getirir. ​ Uyku günlüğü denilen yöntemle, kendi uykunuzun kaydını tutmak da işe yarayabilir. HIV tedavinizi sürdüren doktorunuzla uyku sorunlarınızı paylaşmaktan kaçınmayın. Uykusuzluğunuzun altında depresyon, fiziksel hastalık veya tedavi yan etkileri gibi tıbbi bir sebep varsa, en kısa sürede uygun bir önlem almak veya tedavi önerisinde bulunmak için, doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir. Uyumaya yardımcı olmak için uyku ilacı adı da verilen ilaçlar bulunmaktadır. Bazı bireyler uyumak için tıbbi yardımcı ürünler kullanır. Olağan uyku düzenine geçmeye yardımcı olmak için meditasyon da yapılabilir. Uyku hapları kişinin uykuya dalmasına yardımcı olabilir, ancak kişiyi uykuda tutmaz. Bu da, kişinin ertesi gün uykulu hissetmesine neden olabilir. Her ne kadar bu tür sorunlar yaratmayan yeni ilaçlar geliştirilse de, bazı uyku ilaçlarının uzun süreli kullanımı bu ilaçlara bağımlılık yaratabileceği için çok sık önerilmemektedir ​ Eğer uykuya dalmak sizin için zorsa, aşağıdaki öneriler uykuya dalmak için size yardımcı olabilir: ​ *Sıcak bir banyo yapın. ​ *Papatya çayı veya süt gibi sıcak bir şey için. Fakat uyku saatinizden üç dört saat öncesinden sonra kafeinli içecek tüketmeyin. ​ *Eğer stres ve endişe sizi uyanık tutuyorsa düşüncelerinizi bir kağıda yazmak size yardımcı olabilir. Uykuya dalmaya çalıştığınızda, kendinizi bir sonraki gün yapacaklarınızı düşünürken buluyorsanız, gün içinde yapılacak işler listesi hazırlamayı alışkanlık haline getirin. ​ *Rahatlatıcı hareketler veya nefes egzersizleri uygulayın. Bazı bireyler aroma-terapik yağları rahatlatıcı bulurlar. ​ *Kitap okuyun, sesli kitap veya rahatlatıcı bir müzik dinleyin. ​ *Televizyon izlememeye veya yatakta telefon, bilgisayar gibi elektronik aletleri kullanmamaya özen gösterin. Eğer bu yöntemlerin hiçbirisi uykuya dalmanıza yardımcı olamıyorsa, uyku sorunlarınızı HIV tedavinizi sürdüren d oktorunuza bildirmeyi ihmal etmeyin ​ www.kirmizikurdele.org ​ herkes için #hivbilgisi #hivhakkindahersey ​ HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın Sıkça sorulan sorular sayfası için tıklayın Kaynak: NAM-AIDSmap Yararlanılan yazı bağlantısı

Sıkça sorulan sorular İlaç temini ve sosyal yaşam - Soru 7 ​ Öğrenci olduğum için ebeveynlerim üzerinden sağlık hizmeti alıyorum. Ailem HIV tedavim ve ilaç kullanımımla ilgili detayları öğrenir mi? ​ Reşit bir birey olarak HIV durumunuzu ya da bir başka özel sağlık bilginizi ailenizle paylaşmak ya da paylaşmamak tamamen kişisel bir hak ve karardır. Paylaşmamayı tercih ettiyseniz bu kararı almanızı sağlayan bir çok faktör de olabilir ve neden böyle gerektiğini en iyi siz bilirsiniz. Fakat cevaba geçmeden önce, hayat boyu süren bir süreç olan HIV tedavisinde aile ve yakın çevre desteğinin öneminin bilimsel olarak da vurgulandığını hatırlatmak isteriz. Cevaba gelirsek; hayır, bu onların sigortalarına dair herhangi bir hizmet dökümü belgesinde görünmez. Sağlık sigortası hizmetini aileniz üzerinden alıyor olmanız, onların size ait kişisel ve yasalarla korunan tedavi detaylarını resmi evraklar-kayıtlar üzerinden öğrenebileceği anlamına gelmez. Sağlık hizmetini her kimin üzerinden alıyor olursanız olun, HIV tedavisi ve tüm bilgileri kişiye özeldir, yasalarla koruma altındadır ve sadece sizin bilginiz dahilindedir. www.kirmizikurdele.org herkes için #hivbilgisi sağlayıcısı #hivhakkindahersey ​ Sıkça sorulan HIV soruları sayfamıza dönmek için tıklayın

-HIV ve Ruh sağlığı- - Ruh sağlığının HIV pozitif bireyler için önemi hakkında bilgiler - Önemli noktalar ​ *Ruh sağlığı, bir bireyin kendi potansiyelini gerçekleştirebildiği, hayatın olağan stresiyle başa çıkabildiği, üretken ve verimli bir şekilde çalışabildiği ve kendi toplumuna katkıda bulunabildiği tam bir iyilik hali olarak tanımlanır. ​ *Eğer HIV ile yaşayan bir bireyseniz, hem fiziksel sağlığınızı hem de ruh sağlığınızı korumanız önemlidir. ​ *HIV ile yaşayan bireylerin ruh sağlığı sorunlarıyla karşılaşma oranı toplum geneline göre daha yüksektir. ​ *Ruh sağlığı sorunları tedavi edilebilir ve ruh sağlığı sorunu olan insanlar iyileşebilir. - Ruh sağlığı nedir? - ​ Ruh sağlığı, bir bireyin kendi potansiyelini gerçekleştirebildiği, hayatın olağan stresiyle başa çıkabildiği, üretken ve verimli bir şekilde çalışabildiği ve kendi toplumuna katkıda bulunabildiği tam bir iyilik hali olarak tanımlanır. ​ Ruh sağlığının üç unsuru bulunur: ​ Duygusal iyilik hali (yaşam tatmini, mutluluk, neşe, huzur) ​ Psikolojik iyilik hali (öz-kabul, iyimserlik, umutlu olma, yaşam amacı, maneviyat, kendini yönetme, olumlu ilişkiler) ​ Sosyal iyilik hali (sosyal kabul, insanların ve toplumun potansiyeline bir bütün olarak inanmak, öz değer ve toplumsal faydaya katılmak, toplumsal sağduyu) ​ Eğer HIV ile yaşayan bir bireyseniz sadece fiziksel sağlığınıza değil aynı zamanda ve aynı özen duygusuyla ruh sağlığınıza da dikkat etmelisiniz. ​ - HIV ile yaşayan insanların ruh sağlığı sorunları yaşama riski var mı? - ​ Herkes ruh sağlığı sorunlarıyla karşılaşabilir. Ruh sağlığı sorunları Dünya'nın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de yaygındır ve ruhsal bozukluklarla ilgili epidemiyolojik çalışmaların sayısı hızla artmaktadır. Bu çalışmalarda tanı koydurucu ölçeklerin kullanımıyla ülkemizde tanı konulabilecek düzeyde ruhsal bozukluk yaygınlığının %20’yi geçtiği vurgulanmaktadır(1). ​ Ancak, HIV ile yaşayan insanların ruh sağlığı sorunlarıyla karşılaşma oranı toplumun geneline göre daha yüksektir. HIV ile yaşayan insanlar depresyon, anksiyete, post-travmatik stres bozukluğu, intihara meyilli düşünceler ve uykusuzluk sorunları yaşayabilirler. Unutmayın ki, ruh sağlığı sorunları tedavi edilebilir ve ruh sağlığı sorunu olan insanlar iyileşebilir. ​ - Bir kişinin ruh sağlığını neler olumsuz etkileyebilir? - ​ Sevdiği biri kaybetmek, iş kaybı, okulda yaşanan zorluklar, şiddete veya istismara maruz kalmak gibi stresli durumlar bir kişinin ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Ciddi bir hastalık ya da HIV gibi sağlık durumu ile karşılaşmak da kişinin ruh sağlığı durumunu olumsuz etkileyen bir başka büyük stres kaynağı olabilir. ​ Bazen de, HIV enfeksiyonu ve onunla ilişkili fırsatçı enfeksiyonlar da doğrudan beyni ve sinir sistemini etkileyebilir. Bu durum da hafıza, düşünme ve davranışlarda sorunlar yaratarak kişinin ruh sağlığı açısından bir güçlük yaratabilir. Ayrıca, HIV tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar da kişinin ruh sağlığını etkileyebilecek yan etkilere sahip olabilir. ​ Ne zaman ruh sağlığımla ilgili yardıma ihtiyaç duyarım? ​ Duygular acı verici bir hale geldiğinde ve iyileşmediğinde; veya sağlıklı kalma ve gündelik işleri yapma becerinizi kısıtlamaya başladığında yardım almanız önemlidir. ​ Ruh sağlığınızda, yardım almanız gerektiğinin işaretini veren değişimler arasında şunlar yer alır: ​ Genelde sizi mutlu eden şeylerden artık mutlu olmuyorsanız, Sürekli şekilde mutsuz ya da boşlukta hissediyorsanız, Kaygılı veya stresli hissediyorsanız, İntihara meyilli düşünceleriniz varsa. ​ Ruh sağlığı sorunları bazen alkol veya madde kullanımına neden olabilir. Eğer alkol veya madde kullanımı sorunlarınız varsa doktorunuzla görüşün. ​ Eğer yardıma ihtiyacım varsa veya birisi yardım almam gerektiğini söylerse ne yapmalıyım? ​ Doktorunuzla konuşun. Doktorunuz HIV ilaçlarınızın sizin ruh sağlığınıza etki edip etmediğini değerlendirecektir. Ayrıca doktorunuz HIV ile yaşayanlara ruh sağlığı konusunda yardım etme deneyimi olan birilerini bulmanıza yardımcı olabilir. Örneğin: ​ Psikiyatristler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanları size hayatın zorlukları ve ruh sağlığı sorunlarıyla baş etmede yardımcı olmak için terapi uygulayabilirler. Vaka yöneticileri (sosyal hizmet uzmanları) size ruh sağlığı tedavisi, barınma ve ulaşım programları, aile içi şiddet sığınakları ve çocuk bakım desteği bulmanızda yardımcı olabilir. Ruh sağlığınızı iyileştirmenin başka yolları da şunlar olabilir: Destek grupları: Destek grupları birbirine destek olmak için destekleyici bir ortamda buluşan insanlardan oluşan ve yetkili/ehliyetli moderatörlerden oluşan güvenli gruplardır. Ruh sağlığı grupları ve HIV destek grupları bulunmaktadır. Meditasyon : Araştırmalar meditasyonun depresyon, kaygı ve stresi azaltmada yardımcı olabileceğini göstermektedir. Sağlıklı alışkanlıklar : Düzenli egzersiz, yeterli uyku ve sağlıklı beslenme kendinize bakmanın önemli yollarıdır ve stresli durumlarla baş etmenize yardımcı olabilir. 1.) Araştırma makalesi: Ruhsal Bozuklukların Yaygınlığı, Cinsiyetlere Göre Dağılımı ve Psikiyatrik Destek Alma ile İlişkisi, Ahmet KESKİN, İlhami ÜNLÜOĞLU, Uğur BİLGE, Çınar YENİLMEZ HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın Sıkça sorulan sorular sayfası için tıklayın Kaynak: NIH Yararlanılan yazı bağlantısı

Viral sıçrama (blips) nedir -HIV ve insan hakları- HIV, ilk kez görüldüğü andan itibaren insanlığın karşılaştığı en zor sorunlardan biri olarak kaydedildi ve 84.2 milyon insan virüsten doğrudan, en az bir o kadarı ise dolaylı olarak etkilendi. ​ ​ Birleşmiş Milletler'in AIDS ile mücadele ortak programı olan UNAIDS, HIV'i durdurma hedefinde bugüne kadar görülen büyük ilerlemelerin, insan haklarına saygılı olunan bölge ve alanlarda görüldüğünü söylüyor. HIV alanının pek çok farklı ve saygın otoritesi, HIV olgusuna verilecek küresel ortak cevabın insan hakları temelli yaklaşımlara dayalı olması gerektiği konusunda hem fikir. ​ Devletlerin HIV ile ilgili insan haklarını destekleme ve koruma yükümlülükleri mevcut uluslararası anlaşmalarda tanımlanmış durumda. ​ ​ HIV ve AIDS ile ilgili olarak değerlendirilebilecek insan hakları, yaşam hakkı, bireyin özgürlüğü ve güvenliği hakkı, ulaşılabilir en yüksek zihinsel ve fiziksel sağlık standardı hakkı, ayrımcılık yasağı, eşit koruma ve yasa önünde eşitlik hakkı, hareket özgürlüğü hakkı, mahremiyet hakkı, serbestçe bilgi alma ve verme hakkı, örgütlenme hakkı, evlenme ve aile kurma hakkı, çalışma hakkı, eğitime eşit erişim hakkı, yeterli bir yaşam standardına sahip olma hakkı, sosyal güvenlik, yardım ve refah hakkı, bilimsel ilerleme ve faydaları paylaşma hakkı, kamusal ve kültürel hayata katılma hakkı ve işkence ve diğer zalimce, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya da cezalardan arınma hakkı gibi temel hakları ve fazlasını kapsar. Türkiye'nin *en çok başvurulan ve güvenilir #hivbilgisi sağlayıcısı #kirmizikurdeleistanbul olarak HIV olgusuna verilecek yerel ortak cevabın insan hakları temelli yaklaşımlara dayalı olması gerektiği konusunun altını her fırsatta çiziyor ve Türkiye'de HIV kaynaklı damgalama ve ayrımcılığın olmadığı bir gelecek inşa etmek için var gücümüzle çalışıyoruz. ​ ​ ​ (*Karşılaştırmalı analizlere göre) #hivhakkindahersey #hivcokdegisti #hivindogrusu HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın

Viral sıçrama (blips) nedir - HIV ilaç direnci nedir? Nasıl oluşur? - ​ Bir birey HIV ile enfekte olduktan sonra virüs insan vücudunda çoğalmaya başlar. Virüsün doğası budur. HIV böyle var olur, böyle hayatta kalır ve vücutta çoğalırken bazen biçimini ya da davranış şeklini değiştirip mutasyona uğrar yani davranışlarına başka davranışlar, özelliklerine bazı başka özellikler ekleyebilir. ---HIV'in vücutta nasıl çoğaldığını, adım adım ilerleyişini ve bugün HIV tedavisinde kullanılan ilaç sınıflarının nasıl belirlendikleri hakkında detaylı bilgi için Türkiye’nin en çok başvurulan, güvenilir #hivbilgisi kaynağı olan #hivhakkindahersey sayfalarımızdaki HIV yaşam döngüsü başlıklı #hivbilgisi yazımızı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz--- İşte bu mutasyonlar zaman zaman HIV ile yaşayan bir birey HIV ilaç tedavisi (ART) sürdürüyor olmasına rağmen gelişebilir ve bu da ilaç direnci oluşmasına neden olabilir. Mutasyona bağlı bu ilaç direncine sebep olan şey genellikle tedavi devamsızlığı, sıklıkla doz atlamak, ilaç alma saatlerine sadık kalmamak yani özetle; ilaçları reçete edildiği biçimiyle almamaktır. Bu ilaç direnci geliştiğinde, vücuttaki HIV’i baskılayarak kontrol altına alan HIV tedavisi ilaçlarının artık yeteri kadar etki göstermiyor olmasından bahsedilir. Diğer bir ifadeyle; kullanılmakta olan HIV tedavisi ilaçları, virüsün kendisini kopyalayarak çoğalmasını engellemeyi başaramaz hale gelir. Bu durumda da ilaç direnci, HIV tedavisi başarısızlığına neden olur ki bu asla arzu etmediğimiz bir şeydir. ​ - İlaç direnç türleri - ​ ​ İki tür ilaç direnci var; tedavi ile ilişkili HIV ilaç direnci ve bulaştırılmış HIV direnci. Tedavi ile ilişkili ilaç direnci, kişinin vücudunda HIV ilaç tedavisine (ART) ait ilaç etken maddelerinin yetersiz ya da düzensiz seviyelerde bulunması nedeniyle, HI virüsünün tekrar CD4 hücrelerine saldırarak kendisini kopyalamaya başlama becerisi kazanması şeklinde olmaktadır. Bu sebeple, HIV tedavisine harfiyen bağlılık ve sürdürülebilir bir viral baskılama yani viral yükünüzü sürekli B (belirlenemeyen) seviyede tutmak önemlidir. ​ - Bulaştırılmış direnç nedir? - Günümüzdeki gelişmiş ilaç tedavisi ve seçenekleri sayesinde belirlenemeyen seviyeye baskılanan ve bu seviyede tutulduğunda *bulaştırılamayan HIV, ilaç direnci söz konusu olduğunda ise yeniden insandan insana bulaştırılabilmektedir. Bu duruma ise “bulaştırılmış direnç” denir. .ıI * Detaylı bilgi için #hivbilgisi okuma önerisi; Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan Iı. Bulaştırılmış dirençli bir HIV tip ile enfekte olan ve yaşayan bir birey, doğal olarak bir ya da birden fazla HIV tedavisi ilacına (molekülüne), belki daha ilaç tedavisine başlamadan dirençli hale gelir. Yani eğer virüsü x kişiye aktaran y kişisi a ve b ilaçlarını kullanırken direnç geliştirmiş ise y kişisi HIV ilaç tedavisine a ve b ilaçlarını, hatta o ilaçları da kapsayan ilaç sınıfının tamamını kaybetmiş olabilir. Dolayısıyla HIV ilaç direnç testleri HIV tedavisinin temel ayaklarından biridir. ​ ​ .ıI Detaylı bilgi için #hivbilgisi okuma önerisi; HIV tedavisi boyunca kullanılan testler Iı. ​ ​ - HIV ilaç direnç testi nedir? - ​ ​ HIV İlaç direnci testi, bir bireyde herhangi bir HIV tedavisi ilacına direnç olup olmadığını anlamak amacıyla yapılan bir kan testidir. Direnç testleri ART kullanımına başlamadan önce yapılması gereken ve mevcut tüm tedavi kılavuzlarının önerdiği bir testtir. Bu test, ilaç tedavisine başlama kararı verdiğinizde, mevcut ilaç seçenekleri bakımından yol gösterici olacaklar. Bu testler aynı zamanda, tedavisi sürecinde beklenmedik virüs miktarı (viral load, virus yükü ) değişimleri olan kişilerde de kullanılmaktadır. HIV ile yaşayan bireyler, HIV ile yaşadıklarını öğrendikleri andan itibaren mümkünse hemen HIV tedavisine başlamalıdırlar. .ıI Detaylı bilgi için #hivbilgisi okuma önerisi; HIV ilaç tedavisi (ART) Iı. Ancak mümkünse HIV tedavisine başlamadan önce, ilaç direnci testi yapılması gerekmektedir. İlaç tedavisi, bireye uygulanacak HIV tedavisi rejiminin işe yarayıp yaramayacağını anlamaya yardımcı olacaktır. Ancak bazı durumlarda, özellikle ilaç direnç testi kolay erişimin olmadığı durumlarda, hastaya HIV tedavisine başlanabilir ve aynı zamanda da ilaç direnci testi yapılıp sonucu beklenebilir ve gelen sonuç olumsuzsa, sonuca göre hızlıca tedavi rejimi değiştirilebilir. HIV tedavisine bir kere başlandığında, hastanın düzenli olarak HIV viral yükü (kandaki virüs miktarı), viral yük testiyle (HIV RNA) takip edilir. Eğer tedaviye rağmen hastanın viral yükünde beklenen azalma olmuyorsa, bu durumda ara dönem ilaç direnci testi de uygulanıp, hastanın kullanılmakta olan ilaca direnci var mı yok mu kontrol edilebilir. Eğer bu ara dönem ilaç direnci testinde bir olumsuzlukla karşılaşılırsa, hastanın o ilacı ne kadardır kullandığından bağımsız olarak yeni bir tedavi rejimi uygulamasına geçilebilir. ​ - ART’lere İlaç Direnci Gelişmesi - ​ ​ Vücutta yetersiz ART (HIV tedavisi ilacı) seviyesine neden olan unsurlar: ​ *Tedaviye bağlılığın ve uyumun yeterince sağlanamaması, *Tüketilmemesi gereken beslenme ürünleri, *İlaç - ilaç etkileşimleri, Yetersiz ilaç etken madde seviyesi, tedavi başarısızlığının görüldüğü birçok hastada olduğu gibi ilaca karşı dirençli virüs mutasyonları gelişmesine neden olabilir. Bulaşmış ilaç direnci ise yukarıda bahsettiğimiz süreci deneyimleyen bir bireyden, başka birine ilaç-dirençli virüs bulaşması şeklinde olmaktadır. ​ - HIV ile yaşayan bir birey ilaç direnci riskini nasıl azaltabilir? - Cevap çok basit: Doktorunuz tarafından reçete edilen HIV tedavisi ilaçlarını, doktorunuzun size belirttiği şekliyle düzenli olarak, tam uyumla ve aksatmadan kullanmak ve doktorun diğer önerilerine uymak, ilaç direnci riskinizi çok büyük oranda azaltır. İlaçlarınızı düzenli değil de doz atlayarak kullandığınızda, HIV tedavisi etkililiğini kaybedebilir ve bu da HIV’in vücutta tekrar kendini kopyalayarak çoğalmasına ve dolayısıyla da mutasyona uğrayıp ilaç direnci geliştirmesine neden olabilir. ​ ​ www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın Kaynak yazılar; 1 , 2

Sıkça sorulan sorular Sosyal yaşam - Soru 11 ​ ​ Arkadaşınız size HIV pozitif olduğunu söylerse ne yapmalı, nasıl davranmalısınız? HIV, H harfiyle (human - insan) işaret edildiği gibi her insanın karşılaşabileceği bir virüs olduğu için ömrünüzün herhangi bir noktasında bir HIV pozitif ile karşılaşmanız en az pozitif HIV tanısı almanız kadar yüksek bir ihtimal. Eğer bir dostunuz, çalışma arkadaşınız, akrabanız vb. size HIV pozitif olduğunu söylerse, bizce bu her şeyden önce size olan sevgisinin ve yüksek güveninin kanıtıdır. Çünkü bu bilgiyi başka hiç kimseyle paylaşmayacağınıza inanıyordur. Bir insanı aynı anda hem çok sevmenin hem de çok güvenmenin ne kadar zor be değerli bir şey olduğunu eminiz siz de çok iyi biliyorsunuz. Dolayısıyla her şeyden önce arkadaşınıza bu güveni için teşekkür etmek ve size verilmiş sırra ihanet etmeyerek bu güveni boşa çıkarmamak oldukça önemli başlangıç olacaktır. Arkadaşınıza tam manasıyla destek olabilmek için yapabileceğiniz bazı şeyleri şöyle sıralayabiliriz; Güncel #hivbilgisi ve #hivindogrusu'nu öğrenin HIV hakkındaki doğru bilgi oranınız arkadaşınıza desteğinizin de belirleyicisi olacak. Dolayısıyla Kırmızı Kurdele İstanbul ve özel olarak bu konuya odaklanmış farklı STK ve kurumlar gibi güvenilir kaynaklardan #hivbilgisi edinmek arkadaşınıza destek olurken onu daha iyi dinlemenize ve anlamanıza yardımcı olacaktır. Çalışmalarımızın temeline konumlandırdığımız ''Bil. Önemse. Korun. '' sloganının ''Bil'' önermesi ile başlamasının sebeplerinden biri de budur. Güncel #hivbilgisi ve #hivindogrusu sadece arkadaşınıza doğru biçimde destek olmanızı sağlamaz, ayrıca sık sık tekrarladığımız "HIV'e karşı en etkili araç bilgidir'' sloganında söylendiği gibi bu bilgiyle kendinizi de güçlendirmiş olursunuz. Öncelikle arkadaşınıza bu çok önemli bilgiyi sizinle paylaştığı, size güvendiği için teşekkür edin. ​ Çünkü inanın bunu yapmak o kadar da kolay olmayabilir ve bu güven kesinlikle aranızdaki güçlü bir arkadaşlık bağının işareti. ​ Sorularınız yargı ya da suçlama içermesin. Anlamak, öğrenmek ve destek olmak amaçlı sorular sorun. HIV hakkındaki doğru bilgi oranınız arkadaşınıza sağlayabildiğiniz desteğinizin de belirleyicisi olacak. Dolayısıyla arkadaşınızın sizden istediği/isteyebileceği desteği netleştirmeye çalışın. Bazı insanlar sadece iyi ve kendilerini yargılamayacak, bu bilgiyi hiçbir şekilde aleyhlerinde kullanmayacak bir dinleyiciye ihtiyaç duyarlar. Bazıları ise hem dertleşecek hem de süreçte hastane/ilaç/tedavi vb. konularda kendilerine destek olabilecek bir arkadaşa ihtiyaç duyarlar. Dolayısıyla, arkadaşınıza destek olmak istiyorsanız, ona nasıl destek olabileceğinizi iyi anlamanız, en önemli ilk adımlardan biridir. Ona destek olmak için yapabileceğiniz bir şey olup olmadığını en uygun dille sorun . Durumlarını size açıklamayı seçmelerinin bir nedeni,bir sırdaşa, destekçiye ihtiyaç duymaları veya belirli bir sorun veya zorlukla ilgili yardıma ihtiyaçları olabilir. Bazı insanlar bu bilgilerle halka açıktır, yani HIV pozitif olduklarını herkese söylerler ve bunu dert etmezler; bazıları is bu bilgiyi gizli tutar. O yüzden, başkalarının bu bilgiyi bilip bilmediğini ve HIV durumları hakkında ne kadar gizli olduklarını sorun. Bu onunla HIV hakkında yapağınız konuşmalar için sağlıklı bir çerçeve çizecektir. Önce kendinizi, sonra yakın çevrenizi HIV konusunda eğitin . Dedikodu ve safsatalara kapılarak varsayımlarda bulunmayın. Doğru ve güncel #hivbilgisi edinin. Günümüzde düzenli HIV ilaç tedavisi (ART) ile kanlarındaki virüs yükü B (belirlenemeyen) seviyeye baskılanan HIV pozitifler, ilaç tedavisine TAM UYUM ve TAM SADAKATLE devam ettiği ve bu seviyeyi koruduğu sürece -kondomsuz ilişkilerde bile- partnerlerine HIV bulaştıramayazlar, yani bulaş riskinin SIFIRdır. (Bkz: Belirlenemeyen = Bulaştırmayan ) Bu kapsamda arkadaşızın ne yakın zamanda HIV yüzünden öleceği ne de virüsü başkalarına bulaştıacağı gibi yanlış fikirlere kapılarak, kaygı temelli ve ön yargıları besleyecek, arkadaşınızın kendisini dışlanmış/anlaşılmamış hisstmesini sağlayacak bir iletişim kurmayın. Unutmayın; HIV sadece bir virüstür ve hiç kimsenin tüm hayatını ve karakter yapısını belirlemez. Günümüzdeki etkin HIV ilaç tedavisi sayesinde HIV ile yaşayanlarda herkes kadar uzun, sağlıklı, neşeli ömürler sürebilir, çalışabilir, evlenebilir, HIV negatif çocukları olabilir, özetle HIV negatiflerle aralarında hiçbir sosyal/yasal fark olmaksızın yaşayabilirler. HIV pozitif arkadaşınızı daha iyi anlamak, daha doğru bir iletişim inşa etmek ve HIV hakkında daha doğru bir perspektife sahip olmak için aşağıdaki ilgili bağlantıları incelemeyi ihmal etmeyin. -- İlgili bağlantılar; Belirlenemeyen = Bulaştırmayan (B=B) hakkında 9 soru-cevap HIV pozitiflerin duymaktan hiç hoşlanmadıkları 6 soru HIV pozitif bir bireyle flört ya da ilişki HIV hakkında her şey sayfaları HIVbilgisi sayfaları ​ www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu Sıkça sorulan HIV soruları sayfasına dönmek için tıklayın

Sıkça sorulan sorular HIV testleri - Soru 9 COVID-19 antijen testi yaptıracağım? Bu test HIV pozitif olduğumu da gösterir mi? Son günlerde oldukça sık gelen bu soru için teşekkür ederiz. Daha doyurucu bir cevap için öncelikle antijen ile antikor arasındaki farkı anlatarak olası kafa karışıklıklarını gidermeye çalışalım. Antijenler, vücutta bulunan hastalıklı hücreler olarak tanımlanabilirler. Antikorlar ise bu hastalıklı hücrelerle mücadele eden proteinlerdir. Antikor testleri hastalığın seyrine ve bağışıklık sisteminin güncel durumuna, savunma gücüne ilişkin bilgi verir, antijen testleri ise hastalığın varlığını saptayabilmek için yapılır. Yani antijen testi bir tanı testidir. Esas cevaba gelirsek; COVID-19 antijen testleri sadece SARS-CoV-2'yi yani COVID-19'u arıyor. Yani COVID-19 antijen testi sonuçları HIV taşıyıp taşımadığınız hakkında hiçbir bilgi vermez. COVID-19 antijen testlerinin HIV' tanısı koymak için kullanılan HIV antijen testlerine, yöntem olarak benzediği doğrudur. Ancak iki virüs çok farklı olduğu için COVID-19 antijen testleri HIV durumu hakkında herhangi bir bilgi vermez. COVID-19 antijen testleri COVID-19'u HIV antijen testleri HIV'i tarar, CD4 testleri CD4'ü (Neymiş bu CD4? ), Viral yük testleri, viral yükü (Neymiş bu viral yük? ) , ölçerler. İlgili bağlantılar: COVID-19 ve HIV hakkında sıkça sorulan sorular HIV tedavisi boyunca kullanılan testler www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu Sıkça sorulan sorular sayfa mıza dönmek için tıklayın

-HIV ve Tedaviye erişim- Yayına hazırlayan: Av. Fırat Can Güngör Yayın tarihi: 12 Kasım 2019 HIV ve Hukuk yazı dizisinin bu bölümünde sizlere tedaviye erişim ile ilgili kısa bilgiler vererek ve karşılaşılabilecek sorunlar ile ilgili çözüm yollarına değineceğiz. ​ - Tanı - Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Sosyal Güvenlik Sistemine dahil olan her birey herhangi bir devlet ya da özel hastane de ya da ücretli özel kliniklerde HIV sonuçlarına bakan test yaptırma hakkına sahiptir. İstisnai olarak anonim testler düzenlenmektedir. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için #onlinehivdanismanligi servisimiz aracılığıyla Kırmızı Kurdele İstanbul 'a ulaşabilirsiniz. Tanı alındıktan sonra tedavi protokolü başlar. Bu konu hakkında daha fazla bilgi için ise Kırmızı Kurdele İstanbul ekibi tarafından hazırlanan HIV yeni tanı rehberimizi okuyabilirsiniz - Tedavi - Açıkça ifade etmeliyiz ki ülkemiz tedavi hizmetleri sunumu ve ilaç çeşitliliği bakımından Avrupa'nın en iyi ülkelerinden biri. Ülkemizde HIV tedavisi ile ilgili pek sorun yaşanmamakta, sisteme kayıtlı her yurttaş tedaviye büyük oranlarda sorunsuz erişebilmekte. Ancak burada temel sorun farklı hastalıklar ve ya tetkikler için sağlık kuruluşuna yapılan başvurularda meydana gelmektedir. - Tedaviye erişimin tamamen engellenmesi - HIV tanınız nedeniyle başkaca hiçbir tedavinizin aksamasına izin vermemelisiniz. Bu tür durumlar açıkça Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 17. Ve 56. maddelerine aykırıdır. Ayrıca Anayasa hiçbir yurttaşın hiçbir kurumda ayrımcılığa maruz kalmaması için ayrımcılık yasağı emreder. Bu doğrultuda, HIV nedeniyle başka bir tedaviye erişiminizin engellenmesi kabul edilemez. Böyle bir durumda derhal hastanenin hasta hakları masasına ve ilgili yargı mercilerine başvurmanızı öneririz. Bazen bazı sağlık kuruluşlarında başka hastalara uygulanan tedavilerin HIV hastalarına uygulanmadığına, yeterli ekipman olmadığına dair bahaneler duyabilirsiniz. Bu durumda da yine diğer hastalara uygulanan tedavinin aynısını en hızlı şekilde isteme hakkına sahipsiniz. Eğer bu tedaviye erişiminiz engelleniyorsa, bu hususları açıklayan yazılı bir belge talep etmelisiniz. Dilerseniz, tedaviye o kurumda erişmek için başvurularınızı da yaparak, ayrıca mağduriyetiniz nedeniyle maddi-manevi tazminat davası açabilirsiniz. - Tedaviye erişimin kısmen engellenmesi, zorlaştırılması - Yine HIV tanınız nedeniyle, farklı bir sebeple başvurduğunuz sağlık kuruluşunda size özel angarya uygulamalar veya uygulanması gerekenden farklı bir prosedür uygulanmaya çalışılabilir. Ancak, bu durum yine Anayasanın ilgili maddelerine ve temel sağlık haklarını düzenleyen mevzuatlara aykırıdır. HIV nedeniyle, şahsınızın tedaviye erişimde sürecin uzaması ve ya zorlaştırılması gibi angaryalara katlanma zorunluluğu yoktur. Devlet sağlık hizmetlerini en steril ve en teknolojik şekillerde sunmaya görevlidir. Bu nedenle kullanılacak cihazlar, tetkik tıbbi malzemeleri ve ya diğer tüm ünitelerin zamanında hazır edilmesi ve ya sterilizasyonunun sorumluluğu da devlette olup; tarafınıza bu konuda bir yük yüklenemez. Sizin beklentiniz, en ucuz, en hızlı ve makul şekillerde sağlık hizmetine erişmek olmalıdır. Bu konuda bir taviz vermeniz gerekmemektedir. Yine tüm bu zorlamalar nedeniyle maruz kalınan mağduriyetleriniz gidermek adına hasta hakları masasına ve adli ve idari yargı mercilerine başvuru hakkınız saklıdır. Sosyal Güvence Hakkı : Tedaviye erişim için bir diğer husus ise sosyal güvencenin varlığıdır. Mevcut faal bir sigortası olan her yurttaş yine tedaviden faydalanabilecektir. Bağ-Kurlu olup primlerini 2 aydan fazla süre ile yatırmayan kişiler için ise sosyal güvence hakkından faydalanılamayacağına dair hüküm HIV tedavisi için geçerli değildir. Bu durumlarda dahi sağlık hizmeti almak isteme hakkına sahipsiniz. Sosyal güvenceniz yok ise, Genel Sağlık Sigortası sistemine cüzi bir aylık prim ödeyerek katılmanız mümkündür. Bu sayede de yine HIV tedavinize sorunsuz bir şekilde ulaşmanız sağlanacaktır. Sonuç olarak : Devletin ve haliyle ilgili Bakanlığın her yurttaşına ve ülkesinde yaşayan her hangi bir sebepten kayıtlı bireye en ucuz, en hızlı ve en teknolojik sağlık hizmetini hiçbir ayrımcılığa maruz bırakmadan sunması uluslararası ve anayasal kuraldır. Bu konuda her hangi bir sapma kabul edilemez, birey olarak yine sizlere, sağlık hakkınızın engellenmesine izin vermemenizi ve aksi bir durumda dernek ile iletişime geçmenizi tavsiye ederiz. Sevgiyle kalın. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere… ​ ​ ​ www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın

Sıkça sorulan sorular Bulaş yolları - Soru 10 Sivrisinekten HIV bulaşır mı? Sivrisinekler Zika ve Sarı Humma gibi bazı virüslerin insandan insana aktarılmasında taşıyıcı rol oynayabilirler fakat aynı şey HIV için geçerli değildir. Zaten HIV kısaltmasının başındaki H human yani insan demektir ki bu da bu virüsün sadece insan vücudunda barınabildiğinin en basit kanıtıdır. Bir sivrisinek, kanında HIV bulunan bir kişiden beslendiğinde, HIV sivrisineğin insan T hücresi içermeyen bağırsağına girer. Dolayısıyla virüsün çoğalacağı bir konak hücre yoktur ve sivrisineğin sindirim sistemi tarafından hızla parçalanır, yapısı bozulur ve işlevsiz hale gelir. Buna karşın sıtmaya neden olan tek hücreli parazit, sivrisineğin bağırsağında hayatta kalıp çoğalabilir ve bulaşıcı bir forma dönüşebilir. Ortaya çıkan sporozoitler daha sonra böceğin tükürük bezlerine göç eder. Sivrisinekler ısırdıklarında tükürüklerini enjekte ettiklerinden, parazit böceğin beslendiği bir sonraki insana geçer. Bu durumda bulaşma için enfeksiyöz ajan ile vektör (sivrisinek) arasındaki karmaşık etkileşim gereklidir. Ancak HIV, sivrisinek bir başkasını tekrar ısırmadan önce bağırsakta parçalanarak bozulur ve bu nedenle sineğin ısırdığı bir sonraki kişiye asla bulaşmaz. Eğer sivrisineklerden insanlara HIV bulaşabiliyor olsaydı dünyadaki hemen hemen herkes HIV pozitif olmuş olurdu. İlgili bağlantılar: - Belirlenemeyen = Bulaştırmayan (B = B) nedir? - www.kirmizikurdele.org/hiv-bulas-yollari - Cinsel ilişkiden ne kadar süre sonra HIV testi yaptırmalıyım? - Kimlik bilgilerinizi vermeden ve ücretsiz HIV testi yaptırabileceğiniz merkezler - www.ucretsizhivtesti.com ​ www.kirmizikurdele.org herkes için # hivbilgisi #hivhakkindahersey ​ Sıkça sorulan sorular sayfa mıza dönmek için tıklayın

-Viral baskı- -Viral baskı hakkında bilinmesi gereken 10 şey- HIV ve onun yol açtığı AIDS, Antiretroviral ilaçların (ART) yaygın kullanımı ile beraber, ölümcül bir hastalık olmaktan çıkıp kolaylıkla yönetilebilen bir duruma dönüşeli yaklaşık 30 yıl oluyor. Düzenli HIV ilaç tedavisi (ART) kullanımı ile kandaki HIV miktarının baskılanarak (viral baskı/viral baskılanma) B (belirlenemeyen ) seviyeye indirilmesi HIV biliminin bu gelişiminin doğal bir getirisi. ​ Yani HIV ilaç tedavisine (ART) bağlı kalmak, viral baskılanma ve B (belirlenemeyen) seviyeye ulaşmak bakımından da hayati önem taşıyor. Bu #hivbilgisi yazımıza da kaynak olan *NIAID ’ın yapmış olduğu kapsamlı araştırmalara göre, sürekli viral baskı sadece HIV ile yaşayan bireylerin sağlıklı yaşamalarına sağlamakla kalmıyor, ayrıca virüsün cinsel yolla HIV negatif partnere bulaşmasını da tamamen engelleyerek konuyu önemli bir halk sağlığı argümanı haline getiriyor (Bkz: Belirlenemeyen = Bulaştırmayan B=B ) *National Institute of Allergy and Infectious Diseases 1- Viral baskı/Viral baskılanma nedir? ART , HIV’in kendini kopyalayarak çoğalmasını engelleyen bir ilaç tedavisi yöntemidir. (Detaylı bilgi için tıklayın ) HIV ile yaşayan bir birey HIV ilaç tedavisine (ART) başladığında, kandaki virüs sayısı da (viral yük) düşmeye başlar. ART doktor tarafından reçete edildiği gibi kullanıldığı sürece, neredeyse tüm HIV ile yaşayan bireylerde, tedaviye başladıktan sonraki en geç 6 ay içerisinde viral yük belirlenemeyen seviyeye düşer (bazı bireylerde, farklı sebeplerden dolayı direnç söz konusu olabilir ve belirlenemeyen seviyeye ulaşmak biraz daha uzun zaman alabilir). HIV tedavisine devam etmek demek, belirlenemeyen seviyeyi korumak, yani sürekli viral baskılanmayı sağlamış olmak demektir. ​ 2- Sürekli B (belirlenemeyen) seviyede olmak ne demek? HIV’i baskılamak için, reçete edildiği şekliyle düzenli olarak HIV tedavisi ilaçları(ART) kullanmak, HIV pozitif bir bireyi “belirlenemeyen” viral yük seviyesine ulaştırır. Eğer bir HIV pozitif birey, ART kullanımına bağlı viral baskı sonrasındaki en az 6 ay süresinde viral yükünü belirlenemeyen seviyede korumuşsa, bu duruma “sürekli B (belirlenemeyen) seviye” denir. Bu sebeple, sürekli belirlenemeyen seviyede kalmak için, HIV tedavisi ilaçlarının mutlaka düzenli olarak alınması gerekir. 3- Belirlenemeyen seviye vücudumda HIV artık yok mu demek? Hayır. ​ Açıklamak gerekirse; Her ne kadar viral yükünüz belirlenemeyen seviyede olsa da ve siz düzenli HIV tedavisi ilaçları (ART) kullanımıyla sürekli belirlenemeyen seviyenizi koruyor olsanız da, virüs vücudunuzda viral rezervuar denilen az sayıdaki hücrenin içerisindeki varlıklarını uyku halinde sürdürmektedir. HIV tedavisinde doz atlama, ilaç kullanımına ara verme ya da sonlandırma gibi durumlarda virüs aktif hale geçebilmekte ve kendisini kopyalayarak çoğalmaya yeniden başlamaktadır. Bu da viral yükün yeniden belirlenebilen(saptanabilen) seviyeye çıkmasına neden olur. Bu sebeple HIV ilaç tedavinize asla ama asla ara vermemeniz ve doktorunuzun belirtiği şekilde düzenli kullanmanız çok önemli ve gereklidir. 4- Belirlenemeyen seviyede olmanın, benim cinsel partnerime/eşime HIV bulaştırmamamla ne alakası var? ​ Sıklıkla tekrar ettiğimiz gibi; HIV tedavisi ilaçlarını reçete edildiği şekilde düzenli olarak kullanan ve belirlenemeyen seviyesini koruyan HIV pozitif bireyler, HIV negatif eşlerine/partnerlerine cinsel yolla -kondomsuz ilişkilerde bile- HIV bulaştıramazlar. Bu konuda, eşlerden birinin HIV pozitif, diğerinin HIV negatif olduğu çiftlerin katıldığı 4 geniş katılımlı uluslararası araştırmanın (HPTN 052, PARTNER, Opposite Attract ve PARTNER 1-2) sonuçlarına göre kondom ve PrEP-TÖP gibi korunma araçlarını kullanmadan, yani kondom kullanılmadan gerçekleşen anal ve vajinal cinsel ilişkilerde “SIFIR'' bulaşı tespit edilmiştir. Yani Dr. Fauci'nin de söylediği gibi risk SIFIR dır! *B eşittir B'nin temellerini oluşturan bu önemli çalışmalar hakkındaki #hivbilgisi yazılarımız için buray ı tıklayın HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın 5- HIV ilaç tedavisine (ART) başladıktan sonra, ortalama ne kadar zaman sonra cinsel yolla virüsü bulaştırma riski sıfıra düşmektedir? Yapılan araştırmaların sonuçlarına göre, ART kullanmaya başlayan bir HIV pozitif bireyin ortalama 6 ay sonra cinsel yolla HIV bulaştırma risklerini sıfır olduğu bilimsel açıdan kanıtlanmıştır. HIV tedavisine başlayan bireylerin büyük bir çoğunluğu, tedaviye başlamalarından sonraki 6 ay içerisinde belirlenemeyen seviyede viral yüke sahip olmakta ve bu her HIV pozitif bireye takip amaçlı düzenli olarak yapılan HIV RNA testi ile doğrulanmaktadır. Eğer bir HIV pozitif bireyin düzenli ART kullanımı ile HIV RNA testi sonucu sürekli belirlenemeyen seviyedeyse ve düzenli ilaç kullanmaya devam ederek sürekli belirlenemeyen seviyeyi koruyorsa, artık burada cinsel yolla bir HIV bulaşısı olmasından söz edilmemektedir. ​ 6- HIV ilaç tedavisini bırakırsam ne olur? ​ HIV ilaç tedavisi bırakıldığında, viral yük yine eski seviyesine ve belki daha yükseklere çıkar ve virüsü yeniden cinsel yolla bulaştırabilir hale gelirsiniz. ​ Araştırmalarda, HIV tedavisine hiçbir şekilde ara vermemenin ya da bırakmamanın, virüsü bulaştırma riskini ortadan kaldırdığı gözlemlenmiştir. Tedaviye ara vermek ya da bırakıp sonra tekrar başlamak gibi önerilmeyen eylemler aynı zamanda virüsün direnç kazanması ve kullanabileceğiniz ilaç seçeneklerinin de azalması anlamana gelebilir. Bu sebeple, doktorunuzun reçete ettiği şekilde HIV ilaçlarınızı düzenli olarak kullanmanız ve asla ama asla tedavinize ara vermeminiz gerekmektedir. Eğer çeşitli sağlık sorunları yaşıyorsanız ya da ilaç tedavinize tıbbi sebepler dolayısıyla ara vermeniz gerekiyorsa ve daha olası pek çok durumda, mutlaka bu durumunuzu doktorunuza bildirin ve farklı seçeneklerin değerlendirilerek tedavi sürekliliğinizin sağlanması için doktorunuzun görüş ve önerilerine başvurun. ​ 7- Sürekli B (belirlenemeyen) seviyede olduğumdan emin olmak için hangi sıklıkta viral yük testi yaptırmam gerekir? ​ Güncel tedavi kılavuzlarına göre genel olarak viral yük her 3-6 ayda bir ölçülmeli ve not edilmelidir. Ancak sürekli belirlenemeyen seviyede olan HIV ile yaşayan bireylerin, doktorlarının önerisi ile bu süre daha da - örneğin yılda bir-uzatılabilir. Eğer sürekli belirlenemeyen seviyedeyseniz ve bu seviyeyi korumak istiyorsanız, doktorunuzun önerilerine dikkat etmek ve HIV ilaç tedavisini kesintisiz bir biçimde sürdürmek çok önemlidir. ​ 8- Viral sıçrama (blips) nedir? ​ Zaman zaman, ilaçlar aksatılmadan ve doktorun belirttiği şekilde kullanıyor olsa da viral yükün küçük de olsa belirlenebilir seviyeye çıkıp sonra tekrar belirlenemeyen seviyeye indiği görülebilir. Bu duruma “viral sıçrama” deniliyor. ​ Viral sıçrama, sık görülen tıbbi bir durumdur ve asla HIV tedavisinin başarısız olduğu anlamına gelmez. Bu viral sıçramalara neyin neden olduğu konusunda ciddi araştırmalara devam edilmektedir. ​ 9- Partnerimle olası HIV bulaşı riski konusunda nasıl konuşabilirim? ​ HIV ile yaşayan bireylerin HIV tedavisine düzenli olarak devam ettikleri ve belirlenemeyen seviyede oldukları sürece virüsün cinsel yolla bulaştırılma ihtimalinin SIFIR olduğunu daha önce defalarca kez belirtmiştik. Ancak burada şu detayı da eklemek isteriz: Eğer düzenli bir ilişkiniz varsa, ve siz ya da partneriniz tedavi altındaki bir HIV pozitif bireyseniz, tedaviye bağlılıktaki en önemli etkenlerden biri de, ilişkinin tedavi bağlılığına olan etkisini anlamaktır. Yani siz sevdiğiniz kişinin sağlığına özen gösterdikçe, tedavi bağlılığına da o kadar katkı sağlamış olacaksınız. Ancak yine de ileri korunma yöntemleri ile kendinizi daha güvenli hissetmek isterseniz, PrEP (TÖP - Temas Öncesi Profilaksi) seçeneğini göz önünde bulundurabilirsiniz. ​ PrEP-TÖP ile ilgili detayları burayı tıklayarak öğrenebilirsiniz. ​ 10- Sürekli B (belirlenemeyen) seviyedeyim. HIV dışında, cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonları kafama takmama gerek yok diyebilir miyim? ​ Dersiniz ama demeseniz iyi. Çünkü bu tamamen bilim dışı, pratiklere aykırı ve yüksek riskli bir tutum olur. HIV ilaç tedavisi sizin yalnızca HIV viral yükünüzü baskılamaya ve HIV'i cinsel yolla bulaştırmanızı engellemeye yarar. Aynı şekilde PrEP/TÖP'de sizi yalnızca HIV’e karşı korumaktadır. Eğer HIV tedavisi altındaysanız veya HIV’den korunmak için PrEP kullanıyorsanız, diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı hala korunmasız olabilirsiniz. Bu sebeple Hepatit B, Hepatit C, HPV, bel soğukluğu, frengi ve cinsel yolla bulaşabilen diğer enfeksiyonlardan kendinizi korumak için kondom kullanımının sürekliliği en az her zamanki kadar önemlidir. www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu ​ HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın

Sıkça sorulan sorular İlaç temini ve sosyal yaşam - Soru 9 ​ ​ HIV pozitif bireyler/çiftler evlat edinebilir mi? Sorunun kısa cevabı; Maalesef hayır. Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının web-sitesi nde bulunabilecek olan evlat edinme şartlarına göre, evlat edinmek isteyen kişilerin sağlaması gereken diğer evraklar/şartlarla beraber; ''bulaşıcı veya süreğen (kronik) bir hastalığının bulunmadığını'' ispatlama yükümlülüğü var. HIV pozitiflik, yaşam boyu HIV tedavisi ilaçları kullanmayı gerektiren bir durum olması bakımından kroniktir ve buna göre, (kamu otoritesi tarafından) evlat edinme şartlarının eksiksiz yerine getirilmesine engel olarak algılanmaktadır. Fakat özellikle de * Belirlenemeyen = Bulaştırmayan kavramının tüm dünyada yaygınlaşmasından ve bu konuda açılan bireysel davalardan sonra, çeşitli ülkelerde farklı uygulamalar söz konusu oldu ve bazı ülkelerde HIV ile yaşayan bireyler/çiftler evlat edinebiliyorlar. Bu tip bir uygulama değişikliğinin ülkemizde de gerçekleşmesi, en azından tartışılabilir hale gelmesi için ise diğer örneklerde olduğu gibi bireysel davalar açılması gerekebilir ancak bugüne kadar bu konuda açılmış herhangi bir dava yoktur. Bu konuda detaylı hukuki bilgi ve/ya da destek isteyen takipçilerimiz/danışanlarımız aşağıdaki bağlantı üzerinden #onlinehivdanismanligi servisimize ulaşabilir. -- *Belirlenemeyen = Bulaştırmayan , düzenli HIV ilaç tedavisi (ART) ile kanlarındaki virüs yükü Belirlenemeyen seviyeye/B seviyeye baskılanan bir HIV pozitif kişilerin, ilaç tedavisine TAM UYUM ve TAM SADAKATLE devam ettiği bu seviyeyi koruduğu sürece kondomsuz ilişkilerde bile, partnerlerine HIV bulaştıramayacaklarını, bulaş riskinin SIFIR olduğunu ifade eden bir terim, Kırmızı Kurdele İstanbul'un dünya çapında resmi sözcülerinden biri olduğu olduğu global bir aktivizm hareketi/kampanyadır. ​ -- İlgili bağlantılar; www.kirmizikurdele.org/besittirb www.kirmizikurdele.org/online-hiv-danismanligi www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu Sıkça sorulan sorular sayfasına dönmek için tıklayın

Sıkça sorulan sorular Tedavi - Soru 15 Koronavirüs aşılarının HIV ile yaşayan bireyler için yan etkileri var mı? ​ Tahmin edebileceğiniz gibi pandemi ve ilgili aşılama uygulamarının hayatımıza girmesiyle birlikte en sık sorulan sorulardan biri bu. #kanittemelliaktivizm yaklaşımı ile Türkiye'nin güvenilir #hivbilgisi sağlayıcısı ve kaynağı #kirmizikurdeleistanbul olarak konuyu detaylarıyla araştırdık ve HIV ilaç tedavisi (ART) görmekte olsun ya da olmasın, tüm HIV ile yaşayan bireylere hitaben en kapsamlı bilgiyi, her zamanki gibi kolay anlaşılır #kirmizikurdeleistanbul dili ile yanıtladık. Eldeki verilere dayanarak rahatlıkla söylenebilir ki; COVID19 aşısı olmuş HIV negatif bireylerle, COVID19 aşısı olmuş HIV pozitif bireylerde görülen yan etkiler arasında bir fark yok. Bunu söylerken tekil vakalarda/istisnai olarak görülen/görülebilecek farkları elbette yadsımıyoruz. Fakat genel olarak bir fark olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. İngiltere'de 54 HIV ile yaşayan bireyin katılımıyla gerçekleşen ve sonuçları Nisan 2021'de açıklanan AstraZeneca aşısı odaklı bir çalışmada, her bir dozun üzerinden yedi gün geçtikten sonraki görüşleri sorulan hiç bir HIV pozitif birey, HIV negatif bireylerden farklı yan etkiler bildirmedi. Bildirilen yan etkiler ise çoğunlukla ilk 2/3 gün baş ağrısı, kas/eklem ağrıları gibi hafif yan etkiler. Buna ek olarak, şu anda kullanılmakta olan tüm COVID19 aşılarının, özellikle 3. faz çalışmaları aşamasında yer alan belirli sayıda HIV ile yaşayan/HIV pozitif birey de çok farklı yan etkiler bildirmemiş. Pfizer aşısı için çalışmalara katılan 196, Moderna aşısı için çalışmalara katılan 176, AstraZeneca aşısı için çalışmalara katılan 157, Johnson & Johnson aşısı için çalışmalara katılan 1218, Novavax aşısı için çalışmalara katılan 148 HIV ile yaşayan bireyin bildirdiği yan etkiler, HIV negatif bireylerin bildirdiği, basit/beklenen düzeyde tabir edebileceğimiz yan etkilerden farklı değil. Dolayısıyla #kirmizikurdeleistanbul olarak biz, hepimizin birlikte deneyimlediği koronavirüs salgınından korunmak için sıranız geldiğinde, o an hangisi varsa aşı yaptırmanızı -eğer koronavirüs aşısı yaptırmakla ilgili şüpheleriniz varsa, HIV takip ve tedavisi için görüştüğünüz hekiminize konu hakkında mutlaka danışmanız gerektiğini hatırlatarak- ve sonrasında da hatırlatma dozlarınızı ihmal etmemenizi öneriyoruz. HIV ve Koronavirüs hakkında yanıtlanmış diğer soruları için sıkça sorulan sorular sayfasına ve HIV ve koronavirüs hakkındaki diğer yayınlarımız a aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz. Referanslar: 1 , 2 , 3 ​ İlgili bağlantılar; HIV ve koronavirüs hakkındaki diğer yayınlarımız www.kirmizikurdele.org/hiv-ve-hamilelik HIV hakkında sıkça sorulan sorular www.kirmizikurdele.org/besittirb www.kirmizikurdele.org/art ​ www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivcokdegisti Sıkça sorulan sorular sayfasına dönmek için tıklayın

Sıkça sorulan sorular HIV testleri - Soru 1 Birinin HIV taşıyıp taşımadığı kolayca ve hızlıca nasıl anlaşılır? HIV’in bir belirtisi/belirtileri var mıdır? Birinin HIV taşıyıp taşımadığını anlamanın tek yolu, HIV testidir. Bazı bireylerde henüz yeni enfekte oldukları dönemlerde bazı belirtiler görüebilir, fakat bu belirtiler herkeste görülmediği gibi, kişinin HIV pozitif olduğunu söylemek için yeterli değildir. Bu belirtlere “Serokonversiyon” denilir. (*Serokonversiyon: Enfeksiyon geçirildiğinin veya başarılı bir aşılamanın göstergesi olarak kanda özgül antikorların görülmesi). Serokonversiyon, vücudun bağışıklık sisteminin HIV’e tepki göstermesinden ötürü oluşur. Bu tepki bazen grip ya da nezle olarak karşımıza çıkar. Bazen de bölgesel şişlikler, kızarıklık, döküntü vb. baş ağrısı, bulantı ya da ishal olarak görülebilir. Fakat tekrar etmekte yarar var; bu belirtiler herkeste görülecek diye bir şart ve kesinlik yoktur . Unutulmaması gereken bir diğer şey; bu belirtilerin HIV'den tamamen farklı başka bir enfeksiyon ya da herhangi bir başka hastalıktan ötürü de görülebileceğidir. Yani bu belirtiler sadece HIV’e özgü değildir. Belirtilerinizin sebebi başka bir enfeksiyon da olabilir. Bu yüzden, eğer kondomsuz cinsel ilişki/ler yaşadıysanız ve/ya da iğne enjektör paylaşımında bulunduysanız, HIV ile enfekte olup olmadığınızı anlamanın tek yolu test yaptırmaktır. Öte yandan, bir başkasının/herhangi birinin HIV taşıyıp taşımadığından %100 emin olmak mümkün olmayabilir ancak kendi durumumuzdan her zaman emin olabiliriz. O yüzden cinsel ilişkilerde kondom kullanır, kullanılmasını ister ve yılda en az bir (tercihen iki) kez düzenli HIV testi yaptırırsak, hem kendimiz hem de cinsel partnerlerimiz için tedbirli davrandığımızdan şüphe duymayabiliriz. İlgili bağlantılar: #hivbilgisi: HIV uzun süre belirti göstermeyebilir mi? www.kirmizikurdele.org/hivbelirtileri www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu ​ Sıkça sorulan sorular sayfamıza dönmek için tıklayın

-Kondom hakkında her şey- ​ -Doğru kondom kullanımı hakkında bilinmesi ve dikkat edilmesi gerekenler- -Önemli noktalar- -Kondom yalnızca doğru ve düzenli olarak kullanıldığında HIV ve cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlara (CYBE) karşı etkin koruma sağlayabilir. -HIV ve cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlara (CYBE) karşı düzenli kondom kullanımı, Dünyanın pek çok ülkesinin Sağlık Bakanlığı tarafından önerilmektedir. -Bazı bilimsel çalışmalar her ilişkide düzenli ve doğru kondom kullanımının HIV bulaşlarını önlemede ortalama %90-95 oranında etkili olduğunu kanıtlamıştır. -Kondom kullanımı, PrEP/TÖP (Temas öncesi profilaksi) vb. diğer önleme biçimleriyle birlikte desteklendiğinde, koruma oranı maksimum düzeyde artmaktadır. - Kondom etkili bir tedbir yöntemi mi? - ​ Kondom doğru kullanıldığında, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE) ve istenmeyen gebeliklerin önlenmesinde etkili olur. Araştırmalar, doğru şekilde erkek ya da kadın kondomu kullanımı ile gonore, klamidya, sifiliz, HIV, Hepatitler gibi enfeksiyonların bulaşı risklerini ciddi oranda azalttığını dair kanıtlar sunmaktadır. (Detaylar için sayfa sonu, bkz. 1,2,3,4) - Ne zaman? - Kondomlar, her cinsel ilişki sırasında kendinizi ve partnerinizi korumak adına mutlaka kullanılmalıdır. Seks oyuncakları kullanıyorsanız, bu oyuncakları kondom ile kullanımı bakteriyel vajinosis ve benzeri CYBE’lerin bulaşmasını önlemede etkili bir ayrıntı olarak karşımıza çıkıyor. Aynı şekilde herpes, gonore, HPV, trikomoniasiz ve klamidya gibi enfeksiyonların oral cinsel ilişki yolu ile bulaştığı da bilinen bir olgudur (5). Kadınların menstürasyon dönemlerinde girdikleri vajinal cinsel ilişki sırasında kondom kullanımı, hem gebeliği hem de CYBE’lerin bulaşını önlemede yine etkili bir yöntem olmaktadır. - Kondom türleri - Temelde 2 tür kondom vardır: erkek kondomu (harici kondom), kadın kondomu (dahili kondom). Erişimi en kolay olan erkek kondomu, cinsel ilişki öncesinde erekte olmuş penisin üzerine geçirilmek suretiyle kullanılmakta ve korunma sağlamaktadır. Çok fazla bilinmeyen ve piyasada bulunması oldukça zor olan kadın kondomu ise üzerini de kaplayacak şekilde vajina içerisine yerleştirilerek kullanılan ve vajinal ile ilişkili olan her türlü cinsel eylem sırasında korunmayı sağlayan bir araçtır. Her ne kadar kadın kondomları da etkili bir gebeliği önleme yöntemi olsa da, erkek kondomları bu konuda daha başarılı sonuçlar gösterir. Erkek kondomları ile kadın kondomlarının etkililiği arasında yapılan araştırmalara göre, erkek kondomlarının gebeliğin önlenmesi ve CYBE’lerin bulaşısını önleme konularında, kadın kondomlarından 2 kat daha etkili olduğu görülmüştür (1). Erkek kondomlarının pek çok farklı ticari ürün şekli bulunmaktadır. - Erkek kondomu (harici kondom) kullanımı - Ambalaj üzerindeki son kullanma tarihi kontrol edilmelidir. Çünkü son kullanma tarihi geçmiş kondomlar, ürün üzerinde bulunan kayganlaştırıcı sıvının azalmasına ve kondomun dış etkenlere bağlı olarak daha dayanıksız olmasına bağlı olarak kolayca yırtılabilirler. Kondom paketi, paket kenarlarında bulunan tırtıklı yerlerden yavaşça açılmalı ve kondoma zarar vermekten kaçınılmalıdır. Kondom paketi açarken kesici alet kullanımından kaçınılmalıdır. Erekte olmuş peni üzerine kondom, ucunda bulunan çıkıntıdan tutularak yerleştirilmeli ve bu çıkıntı içerisinde hava kalmaması sağlanmalıdır. Sonra kondomu, sarılı bölümünden yavaşça penis boyunca geri doğru iterek penise tam pozisyonda geçirilmelidir. Eğer kondomu penise yerleştirmeye çalışırken yanlış tarafı kullandığınızı fark ederseniz, kondomu ters çevirip yeniden takmaya çalışmayın. Çünkü bu durum, penis ucundaki bir enfeksiyonun kondoma bulaşması ve dolayısıyla da ters çevrildiğinde başkasına bu enfeksiyonun bulaşabilmesi riski oluşması anlamına gelmektedir. Bu gibi durumlarda, yeni bir kondom kullanılması önerilmektedir. Kondom, penisle ile ilişkili her türlü cinsel eylem öncesinde mutlaka takılmalıdır. Özellikle “pre-cum”, diğer adıyla “zevk sıvısı”nın içinde de sperm ya da enfeksiyon bulunması riskinden dolayı, penis ile ilişkili eylemler, kondom korunmasıyla gerçekleştirilmelidir. Kayganlaştırıcı olarak kullanılacak sıvılar, kondomun olası delinme ya da yırtılma riskine karşı sizi koruyacaktır. Aynı zamanda daha rahat bir cinsel birleşmeye ve olası vajinal ya da anal hasarı önlemeye olanak tanımasından dolayı kayganlaştırıcı kullanımı önemli bir ayrıntıdır. Piyasada, lateks kondomlarla kullanılabilen farklı ticari isimlerde kayganlaştırıcılar bulunmaktadır (6). Cinsel ilişki sırasında boşalmasının gerçekleşmesi ile içerisinde hava bırakmayacak şekilde doğru takılmış kondomun ucundaki rezervuar kısmına, erkek cinsel sıvısı boşalmaktadır. Boşalma gerçekleştikten sonra, cinsel ilişkiye devam edilmemesi gerekmektedir. Çünkü uç rezervuarda cinsel sıvı bulunan kondom, cinsel eylemin devam ettirilmesiyle patlayıp, vajina ya da anal bölgeye bulaşabilir. Bu durumda kondomun sağladığı koruma tamamen geçersiz olmuş olacaktır. Boşalma gerçekleştikten sonra penis yavaşça çıkarılıp, kondom dip bölgeden tutarak yavaşça çıkarılmalı ve ağız bölgesinden bağlanarak çöpe atılmalıdır. Kondomlar tek kullanımlıktır ve bir defa kullanıldıktan sonra, yıkayarak ya da içi bir şekilde temizlenerek tekrar asla kullanılmamalıdır. - Kadın kondomu (dahili kondom) kullanımı - Ülkemizde oldukça zor bulunan kadın kondomu, parmaklar yardımıyla yerleştirilerek korunma sağlayan kondom türüdür. Kadın kondomu, cinsel ilişkiden ortalama 8 saat öncesinde kullanılmaya başlayabilir (1,7). ​ Kadın kondomu, erkek kondomunda olduğu gibi, penisi içine alacak geniş bir rezervuar alanına sahiptir ve erkek kondomundan farklı olarak vajenin dış bölgesini saracak bir halka yapısına da sahiptir. Kadın kondomlarının, erkek kondomunda olduğu gibi sadece penisin erekte olduğu bir durumda kullanılması zorunluluğu yoktur. Kadın kondomunun ağzında bulunan halka yapısı aynı zaman, penisin içinden geçerken penisi uyaran bir özelliğe sahip olmasından dolayı, tam ereksiyon olmayan durumlarda da destekleyici etkiye sahiptir. Aynı zamanda bu halka yapı, kadın vajenindeki klitoris yapısını da cinsel ilişki sırasında uyarmaktadır (8,9). Kondom içinde bulunduğu paketin tırtıklı kenarlardan dikkatlice yırtarak çıkarılır, parmak yardımıyla tam şekilde açılarak, vajenden içeriye yine parmak içindeyken yavaşça sokularak, yerleştirilir. Dışta bulunan halka, klitoral bölgeye tam şekilde oturtulur ve kondom kullanıma uygun hale getirilir (1,8). Kadın kondomları da tek kullanımlıktır ve herhangi bir şekilde yeniden kullanımı söz konusu değildir. Erkek kondomunda olduğu gibi, kullanım sonrasında mutlaka çöpe atılmalıdır. - Yapılması ve yapılmaması gerekenler - ​ *Her cinsel ilişkide mutlaka kondom kullanın. *Kondomu bir süre için değil, cinsel ilişkinin tamamı boyunca kullanın. *Ürünün son kullanma tarihini mutlaka kontrol edin. *Yırtılmış veya delik olmadığından emin olun. *Kondomları serin ve kuru bir yerde saklayın. *Lateks veya poliüretan prezervatifler kullanın. ​ *Yırtılmaları önlemek için sadece su bazlı veya silikon bazlı kayganlaştırıcılar kullanın. El ve vücut kremi türevi ürünler kondomun yırtılmasına sebep olabilirler. -- ı -- *Isı ve sürtünme onlara zarar verebileceğinden kondomları cüzdanınızda saklamayın. *Tahrişe neden olabileceği için nonoksinol-9 (spermisit) kullanmayın. *Bebek yağı, losyon, vazelin veya yemeklik yağ gibi yağ bazlı ürünleri kullanmayın. Bu ürünler kondomların kolayca yırtılmalarına neden olurlar. *Yırtılmaya sebep olabileceği için üst üste iki kondom kullanmayın. *Kondomlar tek kullanımlıktır, asla tekrar kullanmayın. ​ www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #bilonemsekorun ​ HIV hakkında her şey sayfalarımıza dönmek için tıklayın Kaynaklar ​ Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health/Center for Communication Programs and World Health Organization. Family planning: a global handbook for providers. 2018 Update. WHO; 2018. Pp 247-271. Sanchez J, Campos PE, Courtois B, Gutierrez L, Carrillo C, Alarcon J, Gotuzzo E, Hughes J, Watts D, Hillier SL, Buchanan K. Prevention of sexually transmitted diseases (STDs) in female sex workers: prospective evaluation of condom promotion and strengthened STD services. Sexually Transmitted Diseases. 2003 Apr 1;30(4):273-9. Holmes KK, Levine R, Weaver M. Effectiveness of condoms in preventing sexually transmitted infections. Bull World Health Organ. 2004 Jun;82(6):454-61. Warner L, Stone KM, Macaluso M, Buehler JW, Austin HD. Condom use and risk of gonorrhea and Chlamydia: a systematic review of design and measurement factors assessed in epidemiologic studies. Sexually transmitted diseases. 2006 Jan 1;33(1):36-51. Centers for disease control and prevention. STD Risk and Oral Sex - CDC Fact Sheet. 2017 Jan. https://www.cdc.gov/std/healthcomm/stdfact-stdriskandoralsex.htm American Congress of Obstetricians and Gynecologists. FAQ020: When Sex Is Painful. September 2017. The American College of Obstetricians and Gynecologists. FAQ022: Barrier Methods of Birth Control: Spermicide, Condom, Sponge, Diaphragm, and Cervical Cap. March 2018 Philpott A, Knerr W, Boydell V. Pleasure and prevention: when good sex is safer sex. Reprod Health Matters. 2006 Nov;14(28):23-31 Pasante female condom. England: Pasante Healthcare Ltd; March 2015. Pasante female condom.

Sıkça sorulan sorular İlaç temini ve sosyal yaşam - Soru 3 ​ Çalışmıyorum, herhangi bir gelirim de yok. Tedavimi nasıl sürdürebilirim? Genel Sağlık Sigortası Sistemi (GSS) HIV tedavinize ilişkin tüm sağlık hizmetlerinden eşit koşullarda yararlanmanızı sağlar. Genel Sağlık Sigortası Sistemi (GSS), çalışmayan ve düzenli bir geliri olmayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, devlet tarafından belirlenmiş GSS *primini düzenli ödemeleri koşuluyla, tüm sağlık hizmetlerinden eşit koşullarda yararlanmasını sağlayan bir sosyal güvence sistemidir ve milyolarca T.C Vatandaşı bu sistemden yararlanmaktadır. *2019 senesinde ödenecek olan maksimum GSS primi ise en fazla 76,75 TL olarak belirlenmiştir. ​ GSS başvurusu için ikamet ettiğiniz il/ilçedeki T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Güvenlik Merkezini ziyaret etmeniz ve başvuruyu takip etmeniz, süreci hızlandırabilir. www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu ​ Sıkça sorulan sorular sayfasına dönmek için tıklayın

Bu #hivbilgisi sayfasında PEP nedir?, PEP neden ve ne zaman kullanılmaktadır?, HIV pozitif arkadaşımın HIV tedavisi ilaçlarını PEP olarak kullanabilir miyim?, Mesleki ve Gayri-Mesleki Maruziyetler nelerdir? , Riskli olarak ifade edilen temas türleri nelerdir?, Türkiye'de PEP var mı? sorularına #kirmizikurdeleistanbul tarafından verilmiş cevapları bulabilirsiniz. KIRMIZI KURDELE İSTANBUL #hivbilgisi sağlayıcısı ve kaynağı #hvhakkindahersey -PEP nedir?- - Post Exposure Prophylaxis. Temas Sonrası Korunma. Temas Sonrası Profilaksi- PEP, mevcut HIV tedavisi ilaçlarından bazılarının HIV’e karşı önleme tedavisi olarak kullanılmasıdır. PEP’in amacı virüse (HIV) maruz kalmış bireyde, HIV enfeksiyonunun oluşmasını önlemektir. PEP her koşulda uygun olmadığı gibi, bazı durumlarda kişiye zarar da verebilir. ​ Bu sebeple PEP mutlaka uzman bir doktorun vereceği karar doğrultusunda kullanılmalı ve kullanım süreci uzman tarafından izlenmelidir. Eğe güçlü bir ihtimalle HIV’e maruz kaldığını düşündüğünüz eylem bir cinsel ilişki ise bu durumda PEP, sonuna SE yani “after sexual exposure” (cinsel ilişki sonrası) takısını alarak PEPSE de denilmektedir. ​ Eğer bulaşı ihtimali olabileceğini düşündüğünüz riskli temasın üzerinden 72 saatten fazla bir zaman geçtiyse, PEP artık sizin için bir çözüm olmayacaktır. Ancak şu da unutulmamalıdır, her riskli temas ile HIV bulaşacak diye bir kaide yoktur; bu nedenle paranoya yapmanız da yersizdir. ​ ​ -PEP neden/ne zaman ve ne süre ile kullanılmaktadır?- ​ HIV tedavisi kullanarak olası HIV bulaşısı riskini ortadan kaldırmaya çalışmak, temelinde 3 ayrı bilimsel gözlem sonucunda ortaya çıkmış bir uygulamadır. PEP kesintisiz olarak 28 gün kullanılmalıdır. Birinci gözlemde, İngiltere’deki bir sağlık çalışanının başına gelen bir mesleki kaza sonrasında, HIV’i bloke etmek için hemen HIV tedavisine başlanmış ve sonrasında yapılan testlerde HIV tespit edilememiştir. Ancak bu sağlık çalışanına başlangıçta HIV bulaştığına dair kesin bir kanıt olmadığı için PEP'in etkililiği hakkında net konuşmak da olanaksız. Diğer gözlemler ise, hamileliği süresince HIV tedavisi kullanan HIV-pozitif annen ve doğum sonrasındaki ilk 6 hafta süresince HIV tedavisi alan bebekte, HIV bulaşı riskinin %25 - %8 seviyesinde seyretmesinden oluşmakta ve bu 2 gözlem ise PEP kullanımı için en kuvvetli argümanları oluşturmaktadır. Bunlarında dışında, yapılan hayvan testlerinde de olası HIV bulaşısının önüne geçildiğine dair bazı raporlar dikkat çekmektedir. Bu kısıtlı çalışmalar ve gözlemler, PEP’in olası HIV bulaşını önlediğine dair net bilgiler vermemekle birlikte, argüman olarak kullanılan bu vakaların örnek olarak tüm olası HIV bulaşı vakalarını temsil edip etmediği de net olarak bilinmemektedir. ​ HIVin bulaş riski oranı bakımından, bir iğne kazası ile cinsel yolla bulaşı arasında farklılık vardır (Detaylı HIV bulaş yolları ve riskleri tablosu için tıklayın ). Cinsel yolla bulaşıda, HIV’in bulaşma hedefi olarak karşısına çıkan hücre çeşitleri farklı olabilir. Böylece, HIV’in vajinal ya da anal hücre duvarlarına bulaşarak kendini HIV tedavisi ilaçlarından koruması söz konusu olabilir. Dolayısıyla PEP'in etkiliği açısından HIV riskinin cinsel ilişki kaynaklı ya da iğne kazası ile olması arasında yüzdesel farklar olabilir. ​ Aynı şekilde, HIV’in hayvan hücrelerine gösterdiği tepki ile insan hücrelerine gösterdiği tepki de farklılıklar gösterebilir. Dolayısıyla hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalardan alınan sonuçların insanlarda da aynı oranda görülebilir olduğunu savunmak doğru değildir. ​ Başka bir deyişle günümüzde, kimse PEP’in o ya da bu şekilde HIV bulaşısına karşı önleyici bir tedavi olduğuna dair kesin kanıtlarım var diyemez. Dolayısıyla siz PEP kullanarak kendinizi olası bir bulaşısından koruduğunuzu düşünseniz de, yine de HIV kendini izole edip, PEP kullanımı sonrasında enfeksiyon haline dönüşebilir. HIV hakkında her şey sayfalarına dönmek için tıklayın ​ -HIV pozitif arkadaşımın HIV tedavisi ilaçlarını PEP olarak kullanabilir miyim?- Uzun bir cevaptan önce kısa cevap; Bunu asla yapmamalısınız. Lütfen yapmayın! Çünkü o ilaçlar sayılı ve eksilmeleri arkadaşınızın sağlığını doğrudan olumsuz etkileyebilir. Detaylı yanıta gelirsek; başkasına ait herhangi bir ilacın, her ne sebeple olursa olsun kullanılması tavsiye edilmediği gibi çok da risklidir. Bu durum HIV ilaçları için de geçerlidir. Günümüzde, piyasada mevcut bazı etken maddeleri içeren ilaçların PEP olarak kullanılıp kullanılamayacağına dair çalışmalar mevcut. Yani her etken madde PEP için uygun olmayabilir. Dolayısıyla arkadaşınızın ilaçlarını, kendi görüşlerinizi dikkate alarak PEP olarak kullanmanız faydadan çok (ikinize de) zarar verebilir. PEP olarak kullanılamayacak HIV tedavisi etken maddeleri aşağıdakilerdir: · NNRTI olarak anılan ilaç sınıfının tüm çeşitleri (nevirapine, efavirenz, etravirine ya da rilpivirine), ​ · Atripla ya da Eviplera (her ikisi de NNRTI içerir), ​ · Abacavir (ya da içeriğinde Abacavir bulunan Kivexa ve Trizivir). Bahsettiğimiz bu etken maddeler, bilinçsiz ve tıbbi bir öneri dışında kullanılması halinde zarar verebilirler. Bu sebeple herhangi etken maddeli herhangi bir HIV ilacını kendi kafanıza göre PEP olarak kullanmanız kesinlikle önerilmez. ​ -Mesleki ve Gayri-Mesleki Maruziyetler nelerdir?- ​ Mesleki maruziyet, bir sağlık çalışanının iğne ya da kesici bir alet aracılığıyla, tesadüfen HIV’e maruz kalmasını ifade etmektedir. Bu tarz vakalara genellikle sağlık kuruluşlarında rastlanır. Özellikle düzenli kan testi yapılması sırasında, kan alma işlemini gerçekleştiren sağlık çalışanının eline iğne batması şeklinde oluşması sık karşılaşılan mesleki maruziyetlerdendir. Gayri-Mesleki maruziyet ise, mesleki olarak maruz kalınan bulaşı dışındaki her türlü HIV bulaşısı şeklini ifade etmektedir. Bunları sıralayacak olursak: ​ · Sağlık personeli dışındaki bireylerin kazara ya da bilinçli kesici delici alet maruz kalması, ​ · Uyuşturucu madde ya da ilaç enjekte etmek için ortak iğne kullanımı/paylaşımı, ​ · Kondomsuz cinsel ilişki, ​ · Verici ya da alıcı olarak anal ya da vajinal cinsel ilişkide kondom yırtılması, ​ · Cinsel ilişkide kullanılan oyuncakların paylaşımı, ​ ​ ​ -Riskli olarak ifade edilen temas türleri nelerdir?- HIV sosyal temaslar ile bulaşmaz. Birazdan okuyacağınız temas biçimleri, HIV bulaşısının gerçekleşeceği yollardan değildir. Eğer aşağıda sayacağımız eylemlerden birinden bahsediyorsanız, size HIV bulaşma riski söz konusu olmayacağı için PEP kullanımına da gerek duymayacaksınız: · Elele tutuşmak, dokunmak, sarılmak, tokalaşmak, ​ · HIV ile yaşayan birinin öksürdüğü odada bulunmak (solunum yolu), ​ · HIV ile yaşayan birini ile aynı havuzu, banyoyu, hamamı, tuvaleti kullanmak, ​ · HIV pozitif bir bireyin kullandığı tabak, bardak, çatal-kaşık gibi yemek yeme araçlarını kullanmak, ​ · HIV pozitif bir bireyin kullandığı telefonu, bilgisayarı vb. kullanmak HIV sadece kan ya da kan ürünlerinin sizin kan yolunuza (damarınıza) verilmesiyle, vajinal sıvı veya semenin cinsel yollarla size aktarılmasıyla bulaşabilir. Aynı zamanda HIV ilaç tedavisi (ART ) altında olmayan HIV pozitif anneden gebelik sürecinde ya da emzirme yoluyla bebeğe HIV bulaşması olasılığı vardır. ​ Konu hakkında daha fazla bilgi için HIV ve hamilelik başlıklı sayfamızı inceleyebilirsiniz Bahsettiğimiz tüm bu durumlarda, olası bulaşının gerçekleşebileceği kişinin “kaynak” yani HIV pozitif olması gerekmektedir ​ (Yani bu 3 bulaş yolları dışındaki bulaşı senaryoları sadece hayal ürünüdür). Aşağıda sayacağımız faktörler HIV bulaşısının da niteliği ya da riskin seviyesini belirleyebilir: · Kan yolunuza, yani damar yolunuza verilen kan ya da kan ürünü miktarı, ​ · Açık yara ve kanamalara yol açan yaralama ya da kesiklerin tehlike düzeyi (yani yara ne kadar açık ve bu yara nasıl gerçekleşti, ve karşıdaki kişinin HIV durumu nedir), ​ · Cinsel yolla oluşabilecek bulaşılarda, cinsel eylemlerin seviyesi, karşılıklı cinsel sıvı alış verişinin niteliği ve miktarı, ​ · Cinsel bölgelerdeki olası mantar, sivilce vb hastalıkların varlığı, ​ · Bulaşı kaynağı olarak görülen bireyin HIV ilaç tedavisi altında olup olmadığı, viral yük seviyesi, B (belirlenemeyen) seviyede olup olmadığı. ​ Bu saydığımız yollarla HIV bulaşısı mümkün olabileceği gibi, bazı durumlarda bireye özel hikayeleri tüm detaylarıyla bilmek, risk grubunda olup olmadığını anlamak ve risk değerlendirmesi yapmak mutlaka gereklidir ve tıpkı PEP uygulanmasına ilişkin nihai karar gibi bu risk değerlendirmesi de uzman hekim ile birlikte yapılmalıdır. Temas türlerine göre risk oranları için buraya tıklayabilirsiniz. ​ ​ -Türkiye'de PEP var mı?- Kullanım talepleri her geçen gün hızla artıyor olsa da, ülkemizde bireysel kullanıcılar için uygulanmakta olan düzenli bir PEP programı yoktur. 2019'un ilk aylarında yapılan bir düzenlemeye bağlı olarak, sağlık personellerinin operasyon, acil müdahale vb. durumlarda karşı karşıya kalabilecekleri maruz kalmaları kapsayan bir uygulama sürmekte ve sağlık personelleri için PEP temin edilebilmekte. Ancak aynı hız ve netlik bireysel kullanıcılar için henüz geçerli değil. ​ Hekimlerden aldığımız geri bildirimlere göre bunun sebebi, PEP talebiyle hastaneye/doktoraya yapılan başvuruların büyük çoğunluğunun,gerçek bir aciliyet ya da yüksek bir risk içermemesi, yani yaşanan paniğin abartılı olması. Elbette bu noktada risk değerlendirmesi yaparak, PEP gerekip gerekmediğine karar verecek olan kişi enfeksiyon uzmanı. Yani eğer yüksek riskli bir temas kurduğunuzu düşünüyorsanız ve hala 72 saat içindeyseniz, 72 saati aşmamak koşuluyla ve hiç zaman kaybetmeden enfeksiyon bölümü olan -tercihen merkezi- bir hastaneye giderek -tercihen HIV takibi yapan- bir enfeksiyon uzmanıyla konuşmalı ve durumunuzu PEP gerektirip gerektirmediğinden emin olmalısınız. ​ ​ Buna karşın, ilaç bedelini kendi bütçelerinden karşılayarak PEP kullanan bireyler olabilir. Bu karar tamamen kişinin tercihine bağlı olsa da, PEP uygulaması öncesinde ve süresince uzman hekim görüşü ve onayı almak ve uygulama boyunca düzenli hekim ziyaretleri yaparak, gerekli testleri yaptırmak genel sağlığınız açısından şarttır. ​ www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey #hivindogrusu