top of page

Yeni dönemde EKMUD, EKMUD’da yeni dönem: Kadınların liderliğinde açık, katılımcı ve komünite ile dirsek temasında bir hekim örgütlenmesi örneği

Güncelleme tarihi: 22 Tem

Yayın tarihi: Temmuz 18, 2025 HIV alanının (bizce) en üretken aktivisti, gönüllümüz Arda Karapınar, infeksiyon alanının önde gelen uzmanlık derneklerinden EKMUD’un (Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği) Başkanı Prof. Dr. Meltem Taşbakan ve bir önceki dönem başkanı Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu ile EKMUD’da yeni dönem üzerine bir söyleşi yaptı.



Türkiye Ulusal HIV AIDS Kongresi’ni düzenleyen Türkiye HIV/AIDS Platformu’nun da üyesi olan EKMUD neler yapıyor, diğer hekim derneklerinden farkları ne ve yeni dönem planları neler?



Herkesin #hivbilgisi kaynağı www.kirmizilkurdele.org’de şimdi okuyun.

İyi okumalar.




Herkes için #hivbilgisi sağlayıcısı ve kaynağı www.kirmizikurdele.org ve @redribbontr sosyal medya hesaplarındaki #hivbilgisi içerikleri ve tüm içerikler kaynak göstermek ve bağlantı vermek şartıyla herkesin paylaşımına açıktır. Paylaşımlarınızda www.kirmizikurdele.org'yi kaynak göstermenizi/mention/etiket vb. yapmanızı özellikle rica ediyoruz.





EKMUD (Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği), hekim dernekleri arasında, kadın liderliğiyle dikkat çeken, halk sağlığını ve sosyal medya üzerinden topluma ulaşmayı önceleyen yapısıyla yeni bir çehre ve karakter ediniyor. Elbette derneğin geniş faaliyet alanı infeksiyon olmakla birlikte, HIV alanında yapılacak çalışmalarla ilgili planlar, şeffaf bütçe kullanımı, halkı bilgilendirme odaklı projeler ve Kırmızı Kurdele İstanbul gibi STK’larla stratejik iş birliği ihtiyacı ve hedefleri yeni dönemin ana başlıklarını oluşturuyor. -EKMUD’un farkı?

AIDS Candlelight Memorial
Kadınların liderliğinde açık, katılımcı ve komünite ile dirsek temasında bir hekim örgütlenmesi örneği: EKMUD

Sağlık alanında faaliyet gösteren bir uzmanlık derneğinin yalnızca uzmanları değil, toplumu da ilgilendiren işlere öncelik vermesi bir lüks ya da tercih değil bir gereklilik. Dernek Başkanı Meltem Taşbakan’a göre EKMUD’un diğer hekim derneklerinden ayrıldığı en belirgin nokta da tam burada ortaya çıkıyor: halkla yakın iletişim kuran, sosyal medyada aktif, şeffaf ve katılımcı bir yapı.

Mevcut Başkan Meltem Taşbakan ve bir önceki dönem başkanı Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu sosyal medyanın önceki dönemlere kıyasla çok daha etkin kullanımı ile birlikte bilgilendirme faaliyetlerinin ve dernek görünürlüğünün arttığını ve toplumla doğrudan temasın daha iyi durumda olduğunu vurguluyor. “Halkı bilgilendirmek ve doğru iletişim EKMUD için tercih değil zaruret,” cümlesi ise bu yaklaşımı özetliyor.

-EKMUD’da kadınların liderliğinde yeni dönem…

Derneğin sadece başkanının değil, başkan yardımcısının ve genel sekreterinin kadın olması sadece bir tesadüf değil. Yeni dönemin yüzü: çalışkan, yetkin ve sakinliğiyle kriz anlarında yapıcı kalabilen bir kadın liderlik anlayışı. Bence bu yapı sadece bugünün değil yarının alan liderlerini hazırlama ve diğer hekim örgütlenmelerine iyi örnek olma potansiyeli taşıdığı için ayrıca değerli.

Bu yaklaşım aynı zamanda eşit temsilin, katılımın ve çeşitliliğin sadece sembolik değil, yapısal olarak benimsendiğinin de göstergesi, ki Türkiye’de pek nadiren rastladığımız bir detay bu.

-Bütçe yönetimi, şeffaflık ve sorumluluk…

Hekim derneklerinin kongre vb. organizasyonlardan ya da çeşitli yollarla elde ettikleri gelirlerinin nasıl kullanıldığı, tıp dünyasında sıkça sorulan ama bu dernekler genellikle yeterince şeffaf olmadıkları için  pek de konuşulamayan bir konu. Fakat takdir edersiniz ki bir aktivist olarak -yakından tanıyanların bildiği gibi- gözümü budaktan sakınacak, doğru soruyu sorduğum için kalp kırmaktan korkacak biri olmadığım için bütçe yönetimi meselesine  de değiniyorum. Sorularıma aldığım yanıtlara göre EKMUD bu konuda örnek olmaya aday çünkü yıllık bütçenin büyük kısmı burslara, asistan hekimleri desteklemeye, yayın desteğine ve çeşitli eğitim faaliyetlerine ayrılmış durumda.

Hekim örgütlenmelerinin genel kurullarında, kasada kalan paranın geçtiğimiz yıllara göre artmasını başarı olarak sunmalarını başarı değil bir yönetim problemi olduğu fikrime katılan Taşbakan ve Pullukçu, yalnızca mesleki değil, toplumsal bir sorumluluğun da altını çiziyorlar. Ayrıca, HIV danışma kurulları ve çeşitli akademik desteklerle, toplum sağlığına ve farkındalık çalışmalarına yönelik kalıcı adımlar atılmak istenmesi bir başka olumlu detay.

-HIV alanında neler planlanıyor?

Söyleşide HIV alanına dair somut adımlar da gündeme geldi. Bunların en belirgini benim EKMUD’un HIV danışma/çalışma kurullarında aktivistlerin yer alması önerimdi ve bu önerinin olumlu bulunması değerliydi. Eğer bu önerinin gerçekleşmesi mümkün olursa, bu uygulama sadece EKMUD’u bu konuda ilk ve öncü kılmakla kalmayıp, HIV alanında iş birliği fırsatlarını arttıran bir fırsat ve önemli bir kazanım olabilir. HIV alanında yapılması planlananlar arasında öne çıkan diğer başlıklar ise şöyle;

  • MEB ile (mümkünse) iş birliği yapılarak en azından belli sayıda okulda temel HIV farkındalığı sunumları,

  • Psikologlarla akademik çalışmaların güçlendirilmesi,

ve en önemlisi

  • Komüniteyle birlikte düşünmek, birlikte üretmek.

Meltem Taşbakan başkanlığındaki EKMUD yönetiminin “biz yapalım” değil, “hep beraber yapalım” anlayışı, HIV alanında toplumsal katılımın ve bilimsel yaklaşımın nasıl birleştirilebileceğine iyi bir örnek oluşturabilir.

-HIV sivil toplumuyla iş birlikleri…

Dr. Meltem ve Dr. Hüsnü ile sohbetimin en önemli vurgularından biri de; HIV alanında çalışan tüm STK’larla stratejik iş birlikleri geliştirilmesi ve iyi örnekler yaygınlaştırılması önerileriydi.  Zira sık sık vurguladığım gibi HIV yalnızca bir sağlık sorunu değil, aynı zamanda bir sosyal mesele ve bu meseleye kalıcı gözüm ancak doğru bilginin toplumun tüm kesimleriyle buluşturulması, güçlü iş birlikleri ve cesur liderlikle çözülebilir.

Bu yüzden, sivil toplum temsilcilerinin gözlemci olarak dahil edileceği kurullar ve toplantılar, her fırsatta doğrudan iletişim ve ortak projeler, yalnızca iyi niyet göstergesi ve örneklik değil, birer eylem çağrısı işlevi görecektir diye düşünüyorum.

-Bitirirken…

Candle Niight Memorial Turkey Türkiye
HIV ile yaşayanlar için el kitabı "Tedavini Ol, Hayatını Yaşa" yayımda

EKMUD Başkanı Prof. Dr. Meltem Taşbakan’ın sohbet boyunca gözlemlediğim yaklaşımı, uzmanlık derneklerinin kendi kabuklarını kırarak toplumla gerçek bağlar kurmaları gerektiği tespitimi açıkça doğrulayan bir yaklaşım. EKMUD’un kadınların önderliğinde şekillenen bu dönüşümü daha şeffaf, daha katılımcı ve daha cesur bir halk sağlığı perspektifi ihtiyacına işaret ediyor ki, bu sadece HIV meselesi için değil en geniş anlamıyla halk sağlığı politikaları için önemli.

Dolayısıyla EKMUD ve benzeri tüm hekim örgütlenmelerinin yaptıkları ve yapmadıkları, başardıkları ve başaramadıkları, sadece bir meslek grubunu değil tüm toplumu ilgilendiriyor. Çünkü HIV farkındalığı yüksek, damgalamanın, ayrımcılığın ve yeni HIV olgularının sıfırlanabilemese bile, iyice azaltılabildiği sağlıklı bir toplum sadece bilimle, şeffaflıkla ve kapsamlı iş birlikleriyle inşa edilebilir. HIV alanındaki kayda değer gelişmeleri Türkiye HIV topluluğuyla paylaşmaya devam eden herkesin #hivbilgisi kaynağı www.kirmizikurdele.org'yi ve @redribbontr sosyal medya hesaplarımızı takipte kalın. 

Arda Karapınar - Aktivist, Yazar IG @minasardapanosian X/Twitter @MAPanosian




Stigma Index Türkiye 2023
HIV pozitif kadınlar için HPV aşısında yeni bir dönem













bottom of page