Kırmızı Kurdele İstanbul kurulduğu günden bu yana, Türkiye’nin en çok başvurulan online HIV danışmanlığı aracılığıyla, HIV’in olası bulaş ve korunma yolları hakkında binlerce soru aldı.
Bütün bu sorularsa size HIV bulaşıp bulaşmadığına dair endişelerinizin ne kadar da ürkütücü ve can sıkıcı olabileceğini, bize her defasında yeniden hatırlattı. Ancak gerçek şu ki; HIV, günlük hayatınızı sürdürürken yaptığınız işler ya da ilişki biçimlerinizle bulaşma ihtimali 1000’de 1 düzeylerinde olan bir virüs.
Fakat bu bilimsel veriler ve güçlü kanıtlara rağmen, içinizden bazılarınızı ikna etmek hayli güç (imkansız da diyebiliriz). Yani bugüne kadar yayınladığımız tüm yazılar, sitemizin sıkça sorulan sorular bölümü, HIV hakkında her şey bölümü ya da tamamı gönüllülerden oluşan danışman ekibimizin uzman yanıtları içinize sinmiyorsa ve HIV tam olarak nasıl bulaşmazmış onu öğrenmek ve konuyu kapatmak istiyorsanız, bu harika #hivbilgisi makalemizi okumanızı ve korkularınızı sonlandırmanın en net yolu olarak HIV testi yaptırmanızı öneriyoruz.
Yayına hazırlayan: Arda Karapınar
1. Öpüşmek Bize gelen soruların en popüler konularının başında, herkesin çok sevdiği ama bir o kadar da “acaba riskli bir eylem mi?” diye düşünmekten de geri durmadığı, öpüşmek geliyor. Sorunun cevabı kısa ve net; öpüşmenin yanaktan yanağa ya da dudaktan dudağa olmasından bağımsız olarak, öpüşme eylemi tek başına bir HIV riski taşımıyor (Ve hatta kapalı yaralar, yani kanaması olmayan yaralar dahi HIV bulaşısına sebep olmazlar). Öpüşmekle HIV bulaşısının mümkün olabileceği en korkutucu senaryo, ağız ya da yanak yoluyla, kan alışverişinin olduğu durumdur. Ancak bu sadece, ağzı yüzü kan-revan içerisinde olan biriyle ya da bir vampirle öpüşmekle mümkün olabilir. Ağzı yüzü kan içinde olan biriyle, HIV’e konu olacak biçimde öpüşmek isteyecek insanlar olduğunu sanmıyoruz ama bir vampirle öpüşmek isteği konusunda emin değiliz. Zira bugünlerde çok pöpülerler! 2. El sıkışmak (tokalaşmak) El sıkışmak sosyal ilişki olarak değerlendirilir ve kesinlikle HIV riski yoktur. Sizin ya da başkalarının ya da her iki tarafın da ellerinin terli ya da kirli olması ya da el derisinin soyuluyor olması veya elde kesik bulunması bu durumu değiştirmiyor. El sıkışmakta HIV riski yok. Benzeri durum, sarılmak ya da birinin sizi tırmalaması, ısırması ya da tırnaklaması için de geçerlidir. Isırık ya da tırmalama çok derinse ve kanamalı bir yara oluşturursa, küçük de olsa bir riskten bahsetmek mümkün. Böyle bir durumda, kişinin HIV pozitif olduğundan da eminseniz ilk fırsatta hastaneye ve enfeksiyon servisine giderek olası riskler hakkında hekim bilgisine başvurmanız yararınıza olacaktır. 3. Fiziksel temas Eğer bu yolla HIV ile enfekte olmak o kadar kolay olsaydı, şimdiye kadar herkes HIV pozitif olmuş olurdu! Fiziksel temas sırasında kan ya da semen (sperm) gibi vücut sıvılarının alışverişi söz konusu değilse, ortada HIV bulaşısı için bir risk de söz konusu değildir. Eğer siz ten teması sırasında karşınızdaki birey ile terinizin birbirine temas etmesinden dolayı HIV bulaşabileceğinden korkuyorsanız, size müthiş bir haberimiz var: HIV ter ile bu laş maz! Fakat geçmişi 35 yılı bulan bu kesin bilginin size nasıl olup da hala ulaşamadığı konusundaki merakımızı nasıl gideririz onu bilemiyoruz. Yani diyoruz ki; kan ya da semen (sperm) gibi vücut sıvıları dışındaki sıvılarda HIV olmadığı için korkulacak da bir şey yok! 4. Dışarıda yemek yemek Bazılarına göre dışarıda yemek yediğimiz büfeler ve restoranlar HIV saçıyorlar! Bazı insanlar, yanlışlıkla elini kesen bir aşcının ya da hijyene dikkat etmeyen bir garsonun HIV saçtığı gibi saçma bir düşünceden yola çıkan ve sonu gelmeyen korku senaryolar yazıyorlar. Hatta bununla da yetinmeyip masada bulunan kürdanların HIV taşıdığına dair fantazilerle senaryoyu genişletiyorlar. Yaratıcı işler yaptığı iddiasında bir kurum olarak itiraf etmeliyiz ki, biz bu seviyede bir yaratıcılığa erişemeyiz! Bunların hepsi hayal ürünü arkadaşlar. Bahsedilen ve korkulan bu senaryoların hiçbiri HIV bulaşısına neden olabilecek etkiye sahip değil. Ek olarak, HIV insan vücudundan dışarı çıktığında öyle sanıldığı gibi saatlerce, günlerce canlı kalabilen bir virus değil. HIV insan vücudundan çıktığı andan sonra uzun süre varlık göstermiyor ve saniyeler içinde yok oluyor. Not: Bu bilgi de aşağı yukarı 35 yıllık.
5. Banyo ve tuvalet
Tuvaleti kullanmadan önce klozetin üzerine tuvalet kağıdı koymadınız mı? Ya da banyodan önce küveti dezenfekte etmediniz mi? Panik yapmayın. HIV’lik bir ortam yok!
Diyelim ki banyo ya da tuvalet klozetinde, sizden önce orayı kullanan kişinin vücut sıvısı kaldı ve o da sizin bedeninize bulaştı (ki öyle olsa bile o vücut sıvısının sizin kan dolaşımı sisteminize girmesi gerekir), HIV insan vücudu dışında uzun süre yaşayamayacağı için HIV riski filan söz konusu değil.
6. Mastürbasyon
Çevremizde büyüklerimiz, öğretmenlerimiz vb. gibi mastürbasyonu ayıp, yanlış, sakıncalı vb nitelendiren insanlar var ve daima olacaklar.. Tüm bu nev-i şahsına münhasır insanlar yüzünden de, mastürbasyon aracılığıyla kendimize HIV ya da cinsel yolla bulaşan başka bir enfeksiyon bulaştırabileceğimiz gibi mantıksız bir düşünceye kapılmak mümkün olabiliyor. (Yok artık’ diyenleri duyar gibiyiz fakat maalesef var artık! Geliyor böyle sorular.)
Sevinçle belirtmek isteriz ki, insanlık tarihi boyunca kendisinden kendisine herhangi bir enfeksiyon ya da hastalık bulaştıran tek bir insan olmadı! Bakın biz HIV hakkında konuşurken hangi terimleri kullanıyoruz: “bulaşmak”, “cinsel yolla bulaşmak”… Sahip olmadığınız bir şeyi bulaştıramazsınız! Hele hele kendinize hiç bulaştıramazsınız!
7. Sivrisinek ısırığı
Bu minik arkadaşları seven insan sayısı pek de fazla değil. Bu sevgisizlik onları HIV konusunda olağan şüpheli haline getiriyor. Eğer bir sinek önce HIV pozitif bir bireyi ısırır ve sonra da gelir sizi ısırırsa ne olur? Eğer sinek sıtma enfeksiyonunu bulaştırabiliyorsa HIV’i de bulaştırabilir diyorsunuz değil mi?
Ama o konu öyle değil!
Sıtma HIV’den çok ama çok farklı bir enfeksiyondur. Eğer HIV, sinek tarafından emilmiş kanın içerisinde yaşabilecek bir enfeksiyon olsa bile (ki değil), sineğin sonraki kurbanı olarak sizi HIV ile enfekte edecek derecede bir risk söz konusu olmayacaktır. Kaldı ki, HIV sinekleri sevmiyor. HIV sadece insandan insana aktarılabilen bir virus. Doğasının gereği olarak tuzağına düşürdüğü herkesi ısıran sivrisinek, sizden önce bir HIV pozitifi ısırmış olsa bile HIV, sineğin bünyesinde yaşayamaz. Sivrisinek ile HIV arasında böyle bir ilişki yok! Gerçekten yok!
8. Birlikte yemek yemek ve yemek paylaşmak
HIV pozitif olduğunu bildiğiniz bir arkadaşınızla aynı tabaktan yemek yemeniz ve hatta aynı hamburgerden ya da sandviçten ısırmanız, yani kısaca aynı kaptan yemek yemek ya da yemeğinizi paylaşmak HIV bulaşı riski oluşturmaz. HIV tükürük yolu ile bulaşmaz. Ve lütfen artık bunu konuşmayalım. 38 sene oldu!
Bu ancak ağzı yüzü kan içinde olan birini, kendinize de kan revan içinde bırakacak bir biçimde öperseniz mümkün ama HIV pozitif olsun ya da olmasın, eğer arkadaşınızın ağzı-yüzü, kan-revan içindeyse onu öpmeyi ya da yemek yemeği falan düşünmeniz çok ayıp; tutun elinden hastaneye götürün, siz onun arkadaşısınız!
Dolayısıyla kap-kacak paylaşmak, aynı bardağı kullanmak, aynı lokmayı paylaşmak, HIV bulaşısı için yeterli ortamı yaratmaz ve sizden ricamız lütfen bu konuda durup durup kafanızda bir şeyler uydurup kendinizi bunaltmayınız. Saçma çünkü.
9. İç çamaşırları
İnsan hangi durumlarda ve neden bir başkasına ait üstelik temiz olmayan bir iç çamaşrını kullanır bilmiyoruz. Gelen soruladan bazılarına göre böyle bir gerçeklik var. Sonra bir bakılıyor ki, o başkasına ait olan ama sizin üzerinizde olaniç çamaşırında bazı kalıntılar var. Tabi görünce mide kalkıyor, acaba bu neyin kalıntısı falan diye düşünülüyor. Sonra kafamızda binlerce olasılığı sıralayıp, kendimizi o endişeden bu endişeye savurup duruyoruz (tüm bunları okurken gözünüzde canlandı, değil mi?)
Öncelikle bir sakin olun. Her nasıl olmuş olursa olsun, bir kumaş parçasının yani o giydiğiniz başkasına ait olan iç çamaşırının üzerinde kurumuş bir kalıntı varsa dahi, HIV insan vücudu dışında uzun süre yaşayamayacağı için bir risk de yok. Yani bu şekilde HIV BU LAŞ MAZ!
Ayrıca hiç üstümüze vazife olmadığını biliyoruz ama yine de sadece kendinize ait iç çamaşırları giymenizi tavsiye ederiz (:
10. Öksürmek ve hapşırmak
Yıl 2019.
HIV bilimi aldı başını gitti ve yeni ilaçlar HIV pozitif bireyden, HIV negatif bireye cinsel ilişki yoluyla HIV geçişini durdurdu. Fakat sayısı milyonlarla ölçülecek sayıda insan HIV pozitif bireylerle aynı ortamda bulunarak kendilerini tehlikeye attıklarını düşünüyorlar.
HIV hava yolu ile bulaşabilen bir enfeksiyon değildir ve eğer bir HIV pozitif birey öksürürse ya da hapşırırsa, o HIV pozitif bireydeki virüsler öksürmek ve hapşırma ile havaya saçılıp sonra da gelip sizin kan dolaşımınıza girmezler. Eğer HIV bu kadar basit bir yolla bulaşabiliyor olsaydı, dünyadaki HIV pozitif birey sayısıyla, dünya nüfusu aşağı yukarı aynı olurdu. www.kirmizikurdele.org
