top of page
HIV test tipi ve güvenilirlik

HIV pozitif olup olmadığınızı anlamanın tek yolu HIV testidir.

Söz konusu testler ülkemizdeki bir çok hastane, özel laboratuvar ve GDTM'lerde yaptırılabilir.

 

-HIV testleri ne zaman kesin sonuç verir?-

Vücutta HIV’in belirlenebilmesi için temasın üzerinden belli bir süre geçmesi gerekir. Bu süreye “pencere dönemi’’ denir. Pencere dönemi olarak tarif edilen süre hakkında farklı kaynaklarda farklı zaman aralıkları belirtilebilir.

 

Bunun sebebi, her bireyin bağışıklık sisteminin HIV’e farklı bir biçimde tepki vermesidir. Bir baÅŸka kiÅŸinin test süresi ve sonucu ile ilgili yaÅŸadıkları, genel bir veri deÄŸil, kiÅŸisel bir deneyimdir ve sizin test süreciniz okuduÄŸunuz ya da duyduÄŸunuz herhangi bir yorumdaki gibi olacak diye bir beklenti yanlıştır.


A kiÅŸisi x günde test yaptırmış. Benim doktorum bana neden ''x gün sonra yeniden test yaptır'' dedi gibi soruların hiçbir anlamı yoktur. 

Ülkemizin önde gelen saygın HIV uzmanlarınca hazırlanan HIV/AIDS Tanı Ä°zlem ve Tedavi El Kitabına göre temastan 45 gün sonra 4. kuÅŸak test tekrar edilip negatif bulunduÄŸunda, test sonucu %99 olasılıkla HIV negatif kabul edilebilir.

-Yanlış pozitif sonuç/Yalancı pozitiflik-


Yalancı pozitiflik endiÅŸe edilecek bir ÅŸey deÄŸildir. Tüm HIV testleri hassas seviyelerde ölçümler yapmak için geliÅŸtirilmiÅŸtir. Bu hassasiyetin sebep olabileceÄŸi olası sonuçlardan bir diÄŸeri de, kanda HIV kaynaklı antikorlar oluÅŸmuÅŸ olmasa bile bir baÅŸka antikor vb. baÄŸlı olarak pozitif sonuç bildirilmesidir.

Bu yalancı/yanlış pozitiflik olarak bilinir ve bu nedenle tüm pozitif sonuçların baÅŸka bir test ile doÄŸrulanması gerekir. Ä°kinci test yönteminden elde edilen negatif sonuç kiÅŸinin HIV negatif olduÄŸu,  pozitif sonuç, bireyin HIV ile enfekte olduÄŸu anlamına gelir. Siz HIV pozitif olmanıza raÄŸmen, negatif sonuç verilmesi, HIV pozitif olmanıza raÄŸmen kandaki HIV'in hiçbir cihaz ve test tarafından tespit edilememesi gibi durumlar yoktur. Bu bilgiler tamamen asparagastır. Bir baÅŸka kiÅŸinin kendi testinin sonucu genel bir veri deÄŸil, kiÅŸisel bir deneyimdir ve sizin test süreciniz okuduÄŸunuz ya da duyduÄŸunuz herhangi bir yorumdaki gibi olacak diye bir beklenti yanlıştır. 

Yani ilk kan örneÄŸinin pozitif sonuç vermesi, kiÅŸinin HIV pozitif olduÄŸu tanısını koymaya yetmez, Ä°lk testte gelen pozitif sonuç, ikinci bir test ile mutlaka doÄŸrulanmalıdır. KiÅŸinin HIV ile enfekte olduÄŸu ancak doÄŸrulama testinin de pozitif çıkması halinde söylenebilir.

HIV'in kanda taranabilir hale gelmesi, test tipi ve maliyetine baÄŸlı olarak, vücuda giriÅŸini takip eden 2-12 hafta içinde mümkün olur (detaylar için tıklayın).

 

Åžüpheli bir temasın üzerinden en az 2 hafta geçmeden  yapılan testte alınan negatif sonucu yeterli deÄŸildir. Pencere döneminde ya da hemen
ertesinde yapılan test, test yaptırmanıza sebep olarak gördüÄŸünüz teması takip eden gerekli süre sonunda tekrarlanmalıdır.

 

www.kirmizikurdele.org I HIV hakkında he

-Pencere dönemi-

HIV'in vücutta belirlenebilir hale gelmesi için gereken bu süre hakkında, farklı kaynaklarda farklı zaman aralıkları belirtilmiÅŸ olabilir. Bunun sebebi, her bireyin bağışıklık sisteminin HIV’e farklı bir biçimde tepki vermesidir. Bu tepki virüsün testler aracılığıyla tespit edilip, edilememesini de belirler. Test teknolojisindeki geliÅŸmelerle pencere dönemi denilen bu süre 4. nesil antibody/antigen testleri ile 14 güne kadar düÅŸürmüÅŸse de, en genel süre olarak 28 gün verilebilir. HIV tanısı alan bireylerin %95’inin, en geç 28 güne kadar antikor geliÅŸtirdiÄŸi ve pozitifliÄŸin yakalandığı yani HIV tanısının bu sürede konulabildiÄŸi raporlanmıştır. EÄŸer temas sonrası yüksek düzeyde bir HIV endiÅŸesi içindeyseniz, ilk testi 14. günde yaptırmak ve sonrasında, burada verdiÄŸimiz bilgilere dayanarak gereken süreye kendinizin karar verdiÄŸi bir zamanda testi tekrarlamak, ÅŸüphelerinizin giderilmesi konusunda iyi bir strateji olabilir.

Bir baÅŸka ifadeyle; 28. günden sonra yapılan testin önemli ölçüde güvenilir olduÄŸu, eÄŸer bu testte aldığınız negatif sonuç içinize sinmediyse
(bu süre içinde yeni bir riskli temasta bulunmadıysanız), gerekli sürenin sonunda yeni bir test yaptırarak alacağınız
sonucun kesin olduÄŸu söylenebilir.
​

​

-Test öncesi ve sonrası danışmanlık-

 

HIV testi ile ilgili en önemli konulardan bir tanesi test öncesi ve sonrasında, olası tüm senaryolar ve güncel tıbbi bilgileri içeren bir danışmanlık verilmesi gerekliliÄŸidir. Test öncesi danışmanlık, testin pozitif çıkması sonrası geliÅŸebilecek olası senaryoları, negatif çıkması durumunda kiÅŸinin negatif kalmak için nelere dikkat etmesi gerektiÄŸini mutlaka kapsamalıdır. Ayrıca sonuçlar sadece test yaptıran kiÅŸiye ve doÄŸrudan yüz yüze bildirilmelidir.

 

Üçüncü ÅŸahıslara ya da üçüncü ÅŸahısların eriÅŸebileceÄŸi ÅŸekilde telefon, mesaj, eposta yoluyla yapılan bildirimler,  pek çok sorun yaratabilir.

-HIV testinden aldığım sonuç ne kadar güvenilirdir? Sonucun pozitife dönme olasılığı nedir?-
 

Bir bireyin HIV pozitif olduÄŸu halde HIV testlerinde pozitifliÄŸin tespit edilemediÄŸi vakalara çok az rastlanır. Bununla birlikte, HIV testleri herhangi bir enfeksiyon alanında kullanılan testler için tıbbi güvenilirliÄŸi en yüksek olan testlerdir.
 

Özetlersek; 
 

HIV testi sonucunuz hakkında içinizi kemirip duran bir ÅŸüphe varsa; test yaptırdığınız kurumdan ayrılmadan önce sonucunuzun kesin olup olmadığını ve bir baÅŸka teste gerek olup olmadığını sormanız ve oradan aklınızda hiçbir ÅŸüphe olmaksızın ayrılmanız gerekli ve önemlidir.
 

EÄŸer test merkezi tarafından yeni bir teste gerek olmadığına dair bilgilendirildiyseniz, yeni bir teste gerek yoktur. Testinizi nerede yaptırdıysanız, cihaz modeli, testin markası ve kaçıncı nesil olduÄŸu, test sonucunun kesin olup olmadığı gibi önemli sorulara en doÄŸru yanıtı verecek kurum da orasıdır.

​

-Test sonuçlarını okumak, deÄŸerleri anlamak-


Åžu anda piyasada pek çok farklı test türü ve tüm bu farklı testlerin farklı referans aralıkları var. Test sonuçlarını deÄŸerlendirmekle ilgili kafa karışıklıklarını da bu farklı deÄŸerler oluÅŸturuyor. Aslında mevcut pek çok testin sonuç belgesinde pozitif ya da negatif gibi net ifadeler olur ve bu ifadeler varsa sayıların pek de önemi yoktur. Ama pek çok insan sayıların yüksekliÄŸini ya da belli aralıklarla yaptırdıkları iki test arasındaki deÄŸer farklılıklarını kafaya takar. 

Çok basit bir ifadeyle eÄŸer referans aralığı 0 ile 1 ise 1'in üzerindeki her deÄŸer pozitif, altındaki her deÄŸer negatif sonuç anlamına gelir. DeÄŸer 1'in altındaysa pozitif deÄŸilsinizdir, konuyu uzatmayın. O noktada 0,80 ile 0,25 arasında sonucu etkileyecek bir fark yoktur. Ayrıca normal sonuç, temiz sonuç, kirli sonuç gibi sonuçlar da yoktur. Farklı insanlar, farklı testlerde, farklı sonuçlar alırlar.

 

Testin yöntemi ne olursa olsun sonuç uzman tarafından deÄŸerlendirilmeli ve uzman tarafından sonucun gerektirdiÄŸi tüm bilginin aktarıldığı bir danışmanlık eÅŸliÄŸinde bildirilmelidir. Tüm bu bilgilere raÄŸmen test sonucunu kendiniz yorumlamakta ısrarcıysanız; deÄŸer aralığı 0 ile 1 olan bir testin sonuçlarını ÅŸöyle deÄŸerlendirebilirsiniz;
 

*DeÄŸer 1.0'dan büyükse pozitif olduÄŸunuz anlamına gelir.


*DeÄŸer 1.0'dan küçükse negatif olduÄŸunuz anlamına gelir.

​

DeÄŸer 1.0'ın altında olduÄŸu sürece oluÅŸan sayının pek bir anlamı yoktur. ÖrneÄŸin, 0,68 0,38'den daha kötü bir deÄŸer deÄŸildir. 1.0'ın altında olan daha yüksek herhangi bir sayı, HIV pozitif olma ihtimalinizin yüksek olduÄŸunu göstermez. Sonuç negatifse negatiftir.

​

*Sayı 1,0'a çok yakınsa, örneÄŸin 0,9 ile 1,0 arasındaysa, uzman testin tekrarlanmasını isteyebilir ya da buna gerek görmez. Uzmanın bu kararında hikayeniz, belirti olup olmadığı, varsa ciddi olup olmadığı vb. faktörler etkili olurlar.


-Nerede test yaptırabilirim?-

​

Söz konusu testler enfeksiyon bölümü olan Devlet, EÄŸitim ve AraÅŸtırma, Üniversite hastaneleri dahil bir çok hastanede ve özel laboratuvarda yaptırılabilir.

Ayrıca henüz az sayıda olmakla beraber, ülke genelinde bir kaç ilde tamamen ücretsiz ve kimlik bilgisi vermeden (anonim) HIV testi yaptırılabilecek bazı merkezler de (GDTM) bulunmaktadır.


Ücretsiz ve kimlik bilgisi vermeden test yaptırabileceÄŸimiz merkezlerin adresleri için buraya tıklayabilir test yaptırmak konusunda hala endiÅŸeleriniz varsa #hivbilgisi bloÄŸumuzdaki 'HIV testi yaptırmak için 6 harika sebep' baÅŸlıklı #hivbilgisi yazımızı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

​

​

-HIV testi sonucunu etkileyip, yanlış sonuç oluÅŸmasını saÄŸlayan faktörler (Örn: baÅŸka ilaçlar, alkol vb.) var mıdır?​

​

HIV testlerinin sonuçları (baÅŸka ilaç kullanımı, alkol vb.) diÄŸer durumlardan etkilenmez.

​

Buna test yaptırdığınız esnada taşıdığınız baÅŸka enfeksiyonlar, onlara baÄŸlı ilaçlar, aşılar, kilo alma, test yaptırmadan önce bir ÅŸey yemek içmek, alkol veya eÄŸlence amaçlı ilaçlar, gargara ve testin gündüz mü yoksa gece mi yapıldığı yani saati dahildir.

​

Test sonucunuz grip veya nezle olsanız veya herhangi bir ilaç kullanıyor olsanız bile doÄŸrudur. Testinizden önce yeme içmeyi kesmenize gerek yoktur. Yiyecek ve içecekler test sonucunu etkilemez.

​

www.kirmizikurdele.org

herkes için #hivbilgisi
#hivhakkindahersey

 

HIV hakkında her şey

sayfalarımıza dönmek için tıklayın

Yanlış HIV soruları
bottom of page