top of page

AIDS yayılımını tamamen durdurmak yolunda iddialı ve istekli bir tedavi hedefi:90 90 90

Güncelleme tarihi: 16 Kas 2020


Birleşmiş Milletler AIDS programı olan UNAIDS tarafından duyurulan 90-90-90;

*2020 yılı itibarıyla dünya genelinde HIV (insan bağışıklık yetmezliği virüsü) taşıyan insanların en az %90’ının tanı almış ve HIV taşıyıcısı olduklarının farkında olmalarını,


*bu bireylerin en az %90’ının kesintisiz HIV ilaç tedavisine (ART) erişmiş olmalarını,

*HIV ilaç tedavisi sürdüren kişilerin en az %90’ında viral baskı (Belirlenemeyen) sağlanmış olmasını hedefleyen küresel bir program ve farkındalık kampanyasıdır.


İlk günden bugüne kadar 39 milyon insanın hayatına mâl olan AIDS yayılımını durdurmak hedefi, insani bir görev ya da tarihi bir yükümlülükten çok daha fazla anlamlar ifade ediyor. Bu hedef gelecek nesillere, hayatlarını daha sağlıklı bir dünyada sürdürme fırsatı sunma konusunda da önemli bir aşama. AIDS salgınını sona erdirme hedefi, küresel işbirliği ve dayanışma içinde, bilimsel kanıta ve veriye dayalı, çok sektörlü ortaklıklar yapabilen insanlığın neler başarılabileceğini, bir başka perspektifte bir kez daha ispatlama ve daha kapsamlı küresel kalkınma çabaları için ilham olma potansiyeli de taşıyor. Yani 90 90 90 ve AIDS yayılımını durdurmak hedefi pek çok açıdan önemli, anlamlı ve ancak hep birlikte başarılabilecek ortak bir insanlık hedefi.


Bununla birlikte, AIDS epidemisini (yayılımını) tamamen durdurmaktan bahsedebilmek için birden çok stratejiye ihtiyaç duyulduğu da açık. Fakat kesin olan ilk şey; standart HIV ilaç tedavisini (ART) ve bakımını herkes için kolaylıkla erişilebilir hale getirmeden ve İhtiyacı olan herkese HIV tedavisi vermeden, salgını sona erdirmek imkansız. Çünkü başarılı bir HIV ilaç tedavisinin virüsü baskılayarak, virüs yayılımını durdurduğu (Belirlenemeyen seviye) ve sağlıklı HIV taşıyıcılarının asla AIDS tablosuna girmeden, tamamen sağlıklı bir hayat sürdürebildikleri uzun yıllardır bilinen bilimsel bir gerçek. Bu konu hakkında detaylı bilgi için HIV tedavisi, TasP ve B eşittir B sayfalarımızı okuyabilirsiniz.


Yine UNAIDS’in 2011 yılında yayınladığı, Dünya genelindeki tüm hükümetlere yönelik ‘HIV ve AIDS’e dair politika bildirgesi’ hesap verebilirliği teşvik etmek ve AIDS yayılımını durdurmak için gereken son aşamaya varmak hedefiyle ortak bir çaba önerirken, 90 90 90 sloganıyla özetlenen 2015 sonrası koyulan nihai hedef, AIDS yayılımını 2030 yılı itibarıyla tamamen durdurmaktır.

Aralık 2013'te, toplanan UNAIDS Program Koordinasyon Kurulu, bölgeler ve ülkeler düzeyindeki liderleri ve tüm paydaşları, UNAIDS'i 2015 yılı ve sonrasını kapsayacak biçimde, HIV tedavisinin herkes için kolayca erişilebilir olmasına yönelik hedeflere ilişkin çabaları desteklemeye çağırmıştı. Bu çağrıyı takiben tüm bölgelerde ve ülkelerde, yeni hedefler hakkında paydaş istişareleri gerçekleştirildi. Tüm hükümetlerin yerel düzeyde ve UNAIDS işbirliği ile birlikte belirledikleri bu hedeflerin gerçekleştirilmesinde etkin rol alacak ilgili bakanlıklar, sivil toplum kuruluşları, doktorlar, sağlık hizmeti sunucuları dahil pek çok paydaş ise


*2020 yılı itibarıyla dünya genelinde HIV taşıyan insanların en az %90’ının tanı almış ve HIV taşıyıcısı olduklarının farkında olmaları,


*bu bireylerin en az %90’ının kesintisiz HIV ilaç tedavisine (ART) erişmiş olmaları,


*HIV ilaç tedavisi sürdüren kişilerin en az %90’ında viral baskı (Belirlenemeyen) sağlanmış olması


ve AIDS yayılımını 2030 yılı itibarıyla tamamen durdurma hedeflerine erişmek için hep birlikte çalışmaya devam ediyorlar. Çevrenizde HIV farkındalığının artmasına ve küresel 90 90 90 hedefine ulaşılmasına katkı sunmak isterseniz, Kırmızı Kurdele İstanbul tarafından hazırlanan A3 boyutundaki B eşittir B posterini buraya tıklayarak indirebilir ve çıktısını alabilir, UNAIDS'in 90 90 90 stratejik hedef kitapçığını (İngilizce) buraya tıklayarak indirebilirsiniz.


HIV kendi kendine yok oldu!

















bottom of page